Την περασμένη εβδομάδα η Υπουργός Παιδείας κ. Κιάου υπέγραψε τη Γνωμοδότηση 266/2014 του ΝΣΚ που επιφέρει σημαντικές αλλαγές στα εργασιακά μας. Για την εφαρμογή όσων αναφέρει η Γνωμοδότηση, απαιτείται η έκδοση εγκυκλίου από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Η εγκύκλιος αυτή, που θα αποσταλεί προς όλες τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης της χώρας, θα εκδοθεί τις επόμενες μέρες.
Η Γνωμοδότηση που με ομόφωνη απόφαση εξέδωσε το ΝΣΚ βασίζεται στην ερμηνεία του Συντάγματος (άρθρο 16, παρ. 8) και της πάγιας νομολογίας που αφορά την ιδιωτική εκπαίδευση.
ΠΑΓΙΑ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Όπως προκύπτει από το άρθρο 16, παρ. 8 του Συντάγματος, το κράτος οφείλει να ασκεί εποπτεία επί των ιδιωτικών σχολείων και της υπηρεσιακής κατάστασης του προσωπικού τους, με βάση νόμο που θα ψηφιζόταν βάσει της συνταγματικής επιταγής. Ο νόμος αυτός ήταν ο Ν. 682/77.
Πλήθος νομολογιών που ερμηνεύουν το άρθρο 16, παρ. 8 του Συντάγματος αποφαίνονται ότι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια δεν αποτελούν αμιγείς επιχειρήσεις και οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί βρίσκονται σε ειδικό εργασιακό καθεστώς, ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια του εκπαιδευτικού έργου.
Σύμφωνα με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (1871/2006) οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων δεν μπορούν να προβούν σε ανατιολόγητες και χωρίς περιορισμούς καταγγελίες σύμβασης ιδιωτικών εκπαιδευτικών «εφόσον η παροχή στους εκπαιδευτικούς σταθερού καθεστώτος απασχόλησης συνάπτεται άμεσα με την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου που παρέχουν, τόσο προς ωφέλεια της εκπαιδευτικής κοινότητας, όσο και του κοινωνικού συνόλου γενικότερα».
Επίσης, σύμφωνα με απόφαση του Άρειου Πάγου (864/76) η συχνή εναλλαγή του διδακτικού προσωπικού και οι αναιτιολόγητες απολύσεις «παρεμποδίζουν την πραγμάτωση των συνταγματικά κατοχυρωμένων σκοπών της παιδείας».
Ο δε έλεγχος της νομιμότητας και της καταχρηστικότητας των καταγγελιών σύμβασης πρέπει να γίνεται από τα υπηρεσιακά συμβούλια της εκπαίδευσης (ΚΥΣΠΕ-ΚΥΣΔΕ-ΠΥΣΠΕ-ΠΥΣΔΕ) σύμφωνα με την πάγια νομολογία αρμόδιων διοικητικών δικαστηρίων (ενδεικτικά αναφέρεται η απόφαση 245/98 του ΣτΕ).
Ειδικότερα, σε ό, τι αφορά την καταχρηστικότητα της άσκησης του δικαιώματος της καταγγελίας σύμβασης, η απόφαση 1357/99 του ΣτΕ ορίζει με σαφήνεια ότι η απόλυση, για να μην κριθεί παράνομη ως καταχρηστική, θα πρέπει να στηρίζεται αποκλειστικά σε λόγους σχετικούς με την ικανότητα του εκπαιδευτικού, την ποιότητα του διδακτικού του έργου, την εν γένει συμπεριφορά του και την ορθολογική οργάνωση και λειτουργία του σχολείου.
Τέλος, η απόφαση 622/2010 του ΣτΕ συνοψίζει σε γενικές γραμμές το σύνολο της νομολογίας, αναφέροντας ως προς την εποπτεία των ιδιωτικών σχολείων από το κράτος ότι με βάση τη συνταγματική επιταγή «θεσπίζεται η εποπτεία του τελευταίου (του Κράτους) επί των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων με συνέπεια την, κατά τα προεκτεθέντα, έντονη ρυθμιστική παρέμβαση του νομοθέτη στην οργάνωση και στη λειτουργία τους καθώς και στην υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού τους» και ως προς τις εργασιακές σχέσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών ότι «ο νομοθέτης (…) στη λειτουργία των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και στην υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού τους μπορεί να θεσπίζει προϋποθέσεις και όρους ως προς τη σύναψη και τη λύση της εργασιακής συμβάσεως που συνδέει τον ιδιοκτήτη του σχολείου με το εκπαιδευτικό προσωπικό και να αναθέτει τον έλεγχο της τήρησης των προϋποθέσεων και των όρων αυτών σε όργανα του Υπουργείου Παιδείας, ο οποίος ασκείται με την έκδοση αντίστοιχων διοικητικών πράξεων, αρκεί οι προϋποθέσεις και οι όροι αυτοί να υπαγορεύονται από λόγους δημοσίου συμφέροντος αναγόμενους στη διασφάλιση και βελτίωση της παρεχόμενης από τα ιδιωτικά σχολεία εκπαιδεύσεως και να μην αναιρούν ούτε να περιορίζουν υπέρμετρα τη συνταγματικώς προστατευόμενη ελευθερία ιδρύσεως ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και τη συναγόμενη ελευθερία του ιδιοκτήτη του εκπαιδευτηρίου να επιλέγει το διδακτικό προσωπικό του σχολείου» και ότι οι διατάξεις του ν. 682/77 «εξασφαλίζουν στους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς λειτουργούς σταθερές, κατά το δυνατόν, συνθήκες εργασίας, ώστε να μπορούν απερίσπαστα να εκτελούν τα καθήκοντά τους για την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση του σκοπού της Παιδείας, ο οποίος, κατά τα προεκτεθέντα, έχει αναχθεί σε συνταγματικό λόγο δημοσίου συμφέροντος».
Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Η ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ 266/2014 ΤΟΥ ΝΣΚ
H ψήφιση της παραγράφου Ζ’ στο κεφάλαιο Α’, άρθρο πρώτο του Ν. 4254/2014 με την κατάργηση των άρθρων 30 και 33 του Ν. 682/1977 και της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του Ν. 1351/1983 (νομοθέτημα Αρβανιτόπουλου) προκάλεσε πλείστα προβλήματα στην από το Σύνταγμα επιβαλλόμενη εποπτεία επί των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και της υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών.
Οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης βρέθηκαν σε αδυναμία ελέγχου τόσο των προσλήψεων όσο και των απολύσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, καθώς πολλά ιδιωτικά σχολεία δεν έστελναν πλέον στοιχεία στο Υπουργείο Παιδείας. Έτσι, μετά από εντολή του τότε Υπουργού Παιδείας Α. Λοβέρδου η Διεύθυνση Ιδιωτικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας κατέθεσε προς το ΝΣΚ συγκεκριμένα ερωτήματα που αφορούσαν την εποπτεία των ιδιωτικών σχολείων, των εκπαιδευτικών τους και τα καθήκοντα των Διευθυντών των ιδιωτικών σχολικών μονάδων.
Το ΝΣΚ εξέδωσε τη Γνωμοδότηση 266/2014, η οποία πέραν των όσων περιέχει και τα οποία περιορίζουν την ασυδοσία στο χώρο των ιδιωτικών σχολείων, αναφέρει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό. Πως είναι αναγκαίο να υπάρξει άμεσα συνολική νομοθετική ρύθμιση για τα ζητήματα της ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Υπενθυμίζουμε τα βασικά σημεία της Γνωμοδότησης που ενδιαφέρουν τον κλάδο:
- Ότι πλέον ο ελάχιστον χρόνος σύμβασης είναι το ένα σχολικό έτος (1/9-31/8), επομένως η υπογραφή ολιγόμηνων συμβάσεων πλέον απαγορεύεται
- Ότι η καταγγελία σύμβασης κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους δεν είναι δυνατή
- Ότι τόσο οι προσλήψεις όσο και οι απολύσεις γίνονται από το ίδιο διοικητικό όργανο (το Διευθυντή Εκπαίδευσης)