Παρουσίαση Ετήσιας Έκθεσης για την Εκπαίδευση 2017-18
των ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ και «Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας» ΕΣΑμεΑ
«Βασικά μεγέθη Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης:
Εκπαίδευση και Εργασία χωρίς αποκλεισμούς»
Το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ παρουσίασε σήμερα Τρίτη 15 Μαΐου 2018 στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης την Ετήσια Έκθεση για την Εκπαίδευση 2017-18 όπου ειδικά φέτος εκπονήθηκε σε συνεργασία με το «Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας» της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) και έχει ως θέμα: «Βασικά μεγέθη Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης: Διακρίσεις και Ανισότητες στην Εκπαίδευση και στην Εργασία».
Η παρουσίαση εστίασε σε στοιχεία για τη θέση της Ελλάδας συγκριτικά με την ΕΕ-28 και σε αντιπαραβολή με τα άτομα χωρίς αναπηρία, σε ό,τι αφορά: α) τους «εκπαιδευτικούς δείκτες» της περιόδου αναφοράς 2010-2016 όπου αναδείχτηκε η ανισότητα ως προς την πρόσβαση στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία στη χώρα μας. Η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα παρουσιάζει σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες να σταματήσει τη φοίτησή της στις χαμηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης σε σχέση με τα άτομα χωρίς αναπηρία, καταγράφοντας σημαντικά χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, υψηλότερα ποσοστά πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης & κατάρτισης και υψηλότερες τιμές στο δείκτη NEETs. β) Τους «δείκτες ανεργίας και απασχόλησης» με τη χώρα μας –σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013– να κατέχει τον υψηλότερο δείκτη ανεργίας για τα άτομα με περιορισμό/αναπηρία ηλικίας από 16 έως & 64 ετών (37,2%) στην ΕΕ-28 και ταυτόχρονα τον 2ο χαμηλότερο δείκτη απασχόλησής τους στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα (30,5%). γ) τους «δείκτες φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού» στα άτομα με αναπηρία όπου η Ελλάδα καταγράφει υψηλές τιμές την περίοδο αναφοράς 2010-2013, ενώ οι κοινωνικές μεταβιβάσεις στο εισόδημα των ατόμων αυτών και των οικογενειών τους -παρόλο που αποδεικνύονται πολύτιμες για την καταπολέμηση της φτώχειας (χωρίς αυτές ο δείκτης του κινδύνου φτώχειας εκτοξεύεται από το 26,7% στο 61,7%)- φαίνεται να μην λειτουργούν αντισταθμιστικά στις υψηλές δαπάνες τους για επιπλέον υποστήριξη και ειδικό εξοπλισμό. Σε κάθε περίπτωση όμως αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα προκειμένου να μην οδηγηθούν τα 3/5 των ατόμων με αναπηρία κάτω από το όριο της φτώχειας.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν εκπρόσωποι του συνόλου του πολιτικού κόσμου, του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, των κοινωνικών εταίρων και θεσμικών φορέων της κοινωνίας των πολιτών.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ κ. Μιχάλης Κουρουτός επεσήμανε ότι ο βαθμός ευαισθησίας της πολιτείας κρίνεται από τις πολιτικές της στο χώρο της παιδείας και της εργασίας, από την πρόνοια που δείχνει για τα «δύσκολα» κομμάτια της Ειδικής Αγωγής και της Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Ευχαρίστησε την ΕΣΑμεΑ και το «Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας» για την εξαιρετική συνεργασία και δεσμεύτηκε ότι η συνεργασία αυτή θα συνεχιστεί με επόμενο σταθμό την παρουσίαση του Β’ τμήματος της Έκθεσης τον προσεχή Οκτώβριο.
Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Γιάννης Παναγόπουλος, με τη σειρά του, ανέφερε ότι μόνο όταν βρεθείς ο ίδιος αντιμέτωπος με θέματα αναπηρίας μπορείς να διαπιστώσεις το εύρος των δυσκολιών και τις τεράστιες ελλείψεις στη χώρα μας σε πολιτικές μέριμνας για τις συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες. Κάλεσε την ΕΣΑμεΑ στην πρωτοβουλία της ΓΣΕΕ για την «Κοινωνική Συμμαχία» που έχει ως στόχο να διαμορφωθεί μια πλατιά πλατφόρμα θέσεων και ιδεών από κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς για τη διαμόρφωση προοδευτικών πολιτικών προς όφελος των μη προνομοιούχων.
Ο Πρόεδρος της EΣΑμεΑ κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης, από την πλευρά του, τόνισε ότι η αναπηρία είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι ζήτημα οικουμενικό που απαιτεί γενναίες παρεμβάσεις από την κοινωνία και την πολιτεία. Επεσήμανε ότι στην Ελλάδα τα άτομα με αναπηρία δεν έχουν βρει τη θέση που τους αξίζει στην κοινωνία, δεν έχουν ισότιμη αντιμετώπιση στην εργασία και στην εκπαίδευση. Τόνισε επίσης ότι βασικές προτεραιότητες της ΕΣΑμεΑ είναι η ελεύθερη πρόσβαση των ατόμων με σύνδρομο down και σύνδρομο asperger στο πανεπιστήμιο. Τέλος, υπογράμμισε ότι η σημερινή δράση θα πρέπει να διαχυθεί και στην περιφέρεια που διψάει για γνώση και ενημέρωση για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο Εκπρόσωπος της Κυβέρνησης και Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Νάσος Ηλιόπουλος ανέφερε ότι οι ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές και η παράδοση κοινωνικών πολιτικών στα χέρια της αγοράς έχουν οδηγήσει σε ανισότητες. Σημείωσε ότι στα χρόνια της κρίσης οι ανισότητες αυτές επιδεινώθηκαν. Αποκορύφωμα των μνημονιακών πολιτικών για τους αδύναμους ήταν η παράλογη απαίτηση του ΔΝΤ για κατάργηση των αναπηρικών επιδομάτων. Τόνισε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει τις πολιτικές για τα ευαίσθητα κοινωνικά στρώματα και προειδοποίησε πως οι Ευρωπαϊκές πολιτικές κινδυνεύουν να μείνουν κενό γράμμα, αν δεν συνοδευτούν από συγκεκριμένα μέτρα κοινωνικής προστασίας.
Η Πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής κα Φώφη Γεννηματά υπενθύμισε τους ιστορικούς δεσμούς της παράταξής της με τον κόσμο της εργασίας, τους μη προνομιούχους και τα συνδικάτα, τονίζοντας ότι βασικός στόχος του Κινήματος Αλλαγής είναι η εκπόνηση πολιτικών που θα στοχεύουν στη λείανση των ανισοτήτων και στη δίκαιη αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου. Κατήγγειλε τις ασκούμενες κυβερνητικές πολιτικές αναφέροντας ότι επιδεινώνουν τη θέση των κοινωνικά αδύναμων. Έθεσε τέλος ως βασικό στόχο του κόμματός της την ίδρυση ενός «Σχολείου για Όλους», στο οποίο θα φοιτούν όλοι χωρίς αποκλεισμούς και μίλησε για την ενίσχυση του θεσμού της παράλληλης στήριξης που αποτελεί πυλώνα της ειδικής εκπαίδευσης.
Ο Εκπρόσωπος του Προέδρου της ΝΔ και Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης κ. Θεόδωρος Καράογλου μετέφερε την ιδιαίτερη ευαισθησία της παράταξής του για τους ανθρώπους που καθημερινά δίνουν έναν σκληρό αγώνα επισημαίνοντας ότι τα άτομα με αναπηρία πρέπει να έχουν αυξημένη φροντίδα της πολιτεία. Κλείνοντας, ανέφερε ότι οι πολιτικές της ΝΔ στοχεύουν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ίσης συμμετοχής, χωρίς αποκλεισμούς και προκαταλήψεις.
Ο Πρόεδρος της ΔΟΕ κ. Θανάσης Κικινής στάθηκε στη στενή συνεργασία της Ομοσπονδίας των Εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τη ΓΣΕΕ, το ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ και την ΟΙΕΛΕ. Ανέφερε ότι οι κυβερνητικές πολιτικές των μνημονιακών ετών έχουν αποδυναμώσει το σχολείο και τις υποστηρικτικές δομές για την ειδική αγωγή, με αποτέλεσμα τα παιδιά με ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες να μην τυγχάνουν της αντιμετώπισης από την πολιτεία που τους αρμόζει.
Στην στρογγυλή τράπεζα που ακολούθησε με θέμα «Άτομα με Αναπηρία: Εκπαιδευτικές και Κοινωνικές ανισότητες, Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Μεταρρυθμίσεις» τον συντονισμό της συζήτησης ανέλαβαν ο Διευθυντής του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ κ. Χρήστος Γούλας και ο Γενικός Γραμματέας της ΕΣΑμεΑ κ. Ιωάννης Λυμβαίος, μετά τις εισαγωγικές παρεμβάσεις των οποίων ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των κεντρικών ομιλητών της τράπεζας οι οποίοι ήταν ο Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Νάσος Ηλιόπουλος, η Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κα Μερόπη Τζούφη, ο Βουλευτής Λάρισας με τη ΝΔ (και Μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων) κ. Χρήστος Κέλλας, ο Βουλευτής Αττικής με Το Ποτάμι (και Μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων) κ. Γιώργος Μαυρωτάς
Οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων και της κυβέρνησης απάντησαν σε ερωτήσεις των συντονιστών και τοποθετήθηκαν σε σημεία της έρευνας, συμφωνώντας ότι πρέπει να γίνουν δραστικές παρεμβάσεις για την άρση του εργασιακού και εκπαιδευτικού αποκλεισμού για τα άτομα με αναπηρία. Στο πλαίσιο της συζήτησης ο Υφυπουργός Εργασίας Ν. Ηλιόπουλος εξήγγειλε την υλοποίηση δράσεων για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση των ατόμων με αναπηρία που θα κορυφωθεί μέσω προγράμματος για 3.000 άτομα και θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους και την ένταξη τους στην αγορά εργασίας.
Στο τέλος της στρογγυλής τράπεζας ακολούθησαν ερωτήσεις από τους παρευρισκόμενους που έδωσαν φως και σε επιμέρους πτυχές του πεδίου, ενώ οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους εκπροσώπους στο πάνελ κάλυψαν μεγάλο εύρος των ερωτημάτων και έδωσαν αφορμή για περαιτέρω διάλογο που θα συνεχιστεί τον προσεχή Οκτώβριο.
Κλείνοντας, θα πρέπει να αναφερθεί ότι την Ετήσια Έκθεση για την Εκπαίδευση 2017-18 παρουσίασαν ο ερευνητής και επιστημονικός συνεργάτης του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ κ. Νίκος Παΐζης και ο επιστημονικός συνεργάτης του «Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας» της ΕΣΑμεΑ κ. Δημήτρης Λογαράς.
Δείτε εδώ τα βασικά συμπεράσματα
Δείτε εδώ το σύνολο της έρευνας