Μια ακόμη κατάρρευση οροφής, αυτή τη φορά σε νηπιαγωγείο της Βορειοανατολικής Αττικής, προκαλεί έντονη ανησυχία για την καταλληλότητα των κτηρίων των δημόσιων σχολείων. Η απροθυμία του κράτους να διοχετεύσει πόρους στην ασθενική οικονομικά τοπική αυτοδιοίκηση (με τελευταίο χτύπημα την αποδυνάμωση των σχολικών επιτροπών), έχει ως αποτέλεσμα την ελλιπέστατη συντήρηση πολλών κτηριακών δομών, κάποιες από τις οποίες μετρούν πολλές δεκαετίες ζωής. Οι κίνδυνοι, πλέον, για την υγεία και την ασφάλεια των μαθητών είναι πολύ μεγάλοι.
Φαίνεται ότι το περσινό τραγικό ατύχημα των Σερρών και οι περιπτώσεις πτώσεων τοίχων και ταβανιών, οι πλημμύρες μετά από έντονες βροχοπτώσεις κ.λπ. που σημειώνονται τα τελευταία χρόνια σε δημόσια σχολεία, δεν διδάσκουν μαθήματα. Αυτουργός, όπως αναφέραμε, είναι η υποχρηματοδότηση. Στην έκθεση του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ του 2015, σημειώναμε προφητικά ότι:
“Υπάρχει πρόβλημα με την επάρκεια, τη συντήρηση και την ποιότητα των φυσικών υποδομών της εκπαίδευσης. Παράλληλα, η συνεχής μείωση του προϋπολογισμού στο Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Παιδείας μεταθέτει το πρόβλημα σε βάθος δύο δεκαετιών. (…) Πρόβλημα με τις φυσικές υποδομές (σχολικά κτήρια) θα προκύψει και με την επέκταση του θεσμού του Ολοήμερου Δημοτικού σχολείου στο σύνολο των πολυθέσιων Δημοτικών σχολείων της χώρας, αφού εκ κατασκευής και επιλογής τα κτήρια των ελληνικών σχολείων δεν προβλέπουν άλλους χώρους για παροχή υπηρεσιών (services) προς τους γονείς τους μαθητές και το προσωπικό που υπηρετεί στην εκπαίδευση, πέραν των σχολικών αιθουσών.”
Ανάλογο καθεστώς αδειοδότησης κτηρίων σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία
Σύμφωνα με το Σύνταγμα και την κειμενη νομοθεσία, δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση είναι ισότιμοι πυλώνες του εκπαιδευτικού συστήματος. Στο κτηριακό κομμάτι αυτό δυστυχώς δεν ισχύει.Ενώ οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων φοιτούν σε χώρους που έχουν πιστοποιηθεί αυστηρά, πολλά δημόσια σχολεία λειτουργούν χωρίς τουαλέτες, παράθυρα, εξόδους κινδύνου σε κτήρια παραμελημένα, χωρίς συντήρηση εδώ και χρόνια, ακόμη και σε προκάτ και λυόμενα κτήρια. Παιδιά ενός κατώτερου Θεού οι μαθητές στα δημόσια σχολεία…
Όπως προαναφέρθηκε, ο έλεγχος στα κτήρια των ιδιωτικών σχολείων είναι ιδιαίτερα αυστηρός. Μηχανικοί που συνεργάζονται με τον ΕΟΠΠΕΠ, οργανισμό που υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, διαπιστώνουν την κτηριακή καταλληλότητα και την συμμόρφωση των σχολείων με τις προδιαγραφές που προβλέπει ο νόμος. Ο ΕΟΠΠΕΠ, βάσει των ελέγχων, προτείνει την αδειοδότηση ή την ανανέωση της άδειας ενός σχολείου. Αντιθέτως, τα δημόσια σχολεία βρίσκονται για την πρώτη διετία από την ανέγερσή τους υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και μετά περνούν στον έλεγχο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η εγκατάλειψη των δομών από το κράτος, η οικονομική ανεπάρκεια των δήμων και, συχνά, η αδιαφορία κεντρικών και περιφερειακών αρχόντων, οδηγούν στη σημερινή κατάσταση.
Αυτή η κραυγαλέα, όμως, ανισότητα πρέπει να σταματήσει. Η ΟΙΕΛΕ προτείνει τον συστηματικό έλεγχο των δημόσιων σχολείων από φορείς συνεργαζόμενους με το Υπουργείο Παιδείας, με ανάλογα κριτήρια αυτών που ισχύουν για τα ιδιωτικά σχολεία. Όλα τα παιδιά δικαιούνται να φοιτούν σε χώρους ποιοτικούς και ασφαλείς. Όχι μόνο για την προστασία της υγείας τους, αλλά και για την ακαδημαϊκή τους πρόοδο. Στην Ετήσια Έκθεση του ΚΑΝΕΠ του 2015 διαπιστώσαμε ότι:
- Οι μαθητές στο 20% των σχολείων (ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε.) αναφέρουν ότι η έλλειψη/ ανεπάρκεια των συστημάτων θέρμανσης/ ψύξης & φωτισμού επηρεάζει σημαντικά την εκπαιδευτική διαδικασία.
- Σχεδόν 4 στους 10 μαθητές θεωρούν ότι η κτηριακή ανεπάρκεια επηρεάζει σημαντικά την εκπαιδευτική διαδικασία.
Τι προτείνει η ΟΙΕΛΕ:
Εκτός της εξομοίωσης των προδιαγραφών για την αδειοδότηση των κτηρίων δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων, προτείνουμε:
- Αύξηση του προϋπολογισμού στο Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Παιδείας και των κονδυλίων της τοπικής αυτοδιοίκησης για τη συντήρηση σχολικών κτηρίων.
- Άμεσο έλεγχο όλων των σχολικών μονάδων της χώρας από ανεξάρτητο σώμα μηχανικών
- Ενεργή θεσμική εμπλοκή του Υπουργείου Παιδείας στην εποπτεία των δημόσιων σχολικών κτηρίων μέσω των κατά τόπους Διευθύνσεων Εκπαίδευσης