Αγαπητέ Πρόεδρε,
Μέλη του ΔΣ
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι και αγαπητοί συνάδελφοι,
Μεταφέρω τους θερμούς, αγωνιστικούς χαιρετισμούς του ΔΣ της ΟΙΕΛΕ και τις ευχές για επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου σας. Μεταφέρω, επίσης, τις ευχαριστίες ολόκληρου του κλάδου, διότι η Ομοσπονδία σας στάθηκε δίπλα μας και συμπαραστάθηκε σε μια πολύ δύσκολη στιγμή, όταν ο Πρόεδρος και τα μέλη του ΔΣ διώχθηκαν νομικά για πολιτικούς λόγους από τον πρώην Πρωθυπουργό κ. Σαμαρά. Ήταν μια έμπρακτη πράξη στήριξης όχι μόνο για την ΟΙΕΛΕ αλλά για την ελεύθερη συνδικαλιστική έκφραση που ολοένα και περισσότεροι επιχειρούν να φιμώσουν.
Αποτελεί τετριμμένο ίσως σε τέτοιες περιπτώσεις οι χαιρετισμοί να μιλούν για «κρίσιμη συγκυρία» για το χώρο της εκπαίδευσης. Είναι όμως μια από τις λίγες φορές που πράγματι βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιδιαίτερα σημαντική ιστορική περίοδο. Μια περίοδο που ενδέχεται να αλλάξουν ριζικά όσα ισχύουν εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας για τη δημόσια εκπαίδευση, να αλλοιωθούν θεμελιώδεις αρχές που μπήκαν από την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση Παπανούτσου το 1964 για τη δημόσια δωρεάν Παιδεία.
Δεν αποτελεί στόχευσή μας η φτηνή, προεκλογική ρητορική. Όσα σήμερα επισημαίνουμε, τα έχουμε θέσει στο δημόσιο διάλογο εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια. Είχαμε ξεκινήσει να μιλάμε με συγκεκριμένα στοιχεία για το πολιτικο-επιχειρηματικό-μηντιακό μέτωπο που έχει θέσει ως στόχο το δημόσιο αγαθό της Παιδείας από το 2005, όταν και φέραμε στο φως της δημοσιότητας το σκάνδαλο με τους χιλιάδες παράνομους τίτλους σπουδών από ιδιωτικά τεχνικά λύκεια. Είχαμε μιλήσει και το 2010, όταν με τον περίφημο Νόμο Διαμαντοπούλου εισήχθησαν για πρώτη φορά στα χρονικά της ιδιωτικής εκπαίδευσης οι αναιτιολόγητες απολύσεις. Είχαμε προειδοποιήσει τότε τους συναδέλφους μας στη δημόσια εκπαίδευση ότι όσα νομοθετούνται για εμάς θα περάσουν και στη δημόσια εκπαίδευση. Κάποιοι τότε μας κατηγόρησαν ως υπερβολικούς. Δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε. Με τις συγχωνεύσεις σχολείων, με την κατάργηση ειδικοτήτων από την τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση, με την αύξηση του ωραρίου που έφεραν απολύσεις και στη δημόσια εκπαίδευση.
Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια ακόμη πιο επικίνδυνη πραγματικότητα. Διότι την προηγούμενη περίοδο κάποιοι νομοθετούσαν με πρόσχημα τις πιέσεις των θεσμών. Σήμερα όμως η ανίερη τριάδα «ελεύθερη γονεϊκή επιλογή και voucher – απόσυρση της κρατικής εποπτείας από την εκπαίδευση – τιμωρητική αξιολόγηση» προβάλλεται ιδεολογικά ως συνειδητή επιλογή ορισμένων. Και είναι αυτή ακριβώς η ενδεχόμενη εφαρμογή μιας ακραίας, νεοφιλελεύθερης πολιτικής στο χώρο της εκπαίδευσης που θα πρέπει να μας κινητοποιήσει όλους μαζί. Διότι το διακύβευμα είναι ισχυρό. Είναι η ίδια η ψυχή της Παιδείας, είναι το δημόσιο σχολείο, είναι το μέλλον χιλιάδων παιδιών των φτωχών, των μη προνομιούχων, των εργαζόμενων, των άνεργων.
Ας μην έχουμε αυταπάτες. Η εφαρμογή μιας πολιτικής με σαρωτική μείωση της φορολογίας στις επιχειρήσεις θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην περικοπή των δημόσιων επενδύσεων. Η διαφαινόμενη υποχρηματοδότηση της Παιδείας θα έχει και θεσμικές επιπτώσεις. Οι συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων και μια ενδεχόμενη εφαρμογή της ελεύθερης γονεϊκής επιλογής, θα βάλει λουκέτο σε εκατοντάδες σχολεία και θα πετάξει στο δρόμο χιλιάδες συναδέλφους. Η τιμωρητική αξιολόγηση – και μάλιστα μετά από υποδείξεις των γονέων σε ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας, όπως πρόσφατα ανακοινώθηκε από κορυφαίο πολιτικό στέλεχος κόμματος εξουσίας – θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο κύμα απολύσεων και μάλιστα με τη συνέργεια του κοινωνικού αυτοματισμού, καθώς τα συστημικά ΜΜΕ θα έχουν ήδη προετοιμάσει το έδαφος μετά από πολύμηνη κατασυκοφάντηση των εκπαιδευτικών και του έργου τους.
Και τι θα μείνει μετά; Στη θέση των δημόσιων σχολείων θα μπουν ιδιωτικά, ή ημι-ιδιωτικά σχολεία των δήμων, των ΜΚΟ, ή επιχειρηματικών ομίλων και hedge funds με κακοπληρωμένους εκπαιδευτικούς που δεν θα έχουν καν δικαίωμα συνδικαλιστικής δράσης. Τα δημόσια σχολεία, «απελευθερωμένα» από την κεντρική εποπτεία, θα παραδοθούν, τέλος, στην τοπική αυτοδιοίκηση με αποτέλεσμα να κινδυνεύει ακόμη και η καταβολή των μισθών των εκπαιδευτικών. Κι αν αυτά ακούγονται σε κάποιους εξωπραγματικά, ας δουν τι συνέβη από το 1988 και μέχρι σήμερα σε Αγγλία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Χιλή, στη Βαλτική, σε χώρες δηλαδή όπου το μοντέλο της αγοράς εφαρμόστηκε στην εκπαίδευση με τη μέθοδο του σοκ και που άφησε καμμένη γη, με αποτέλεσμα σήμερα ακόμη και νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί, ακόμη και ο ΟΗΕ, ο ΟΟΣΑ και η ΟΥΝΕΣΚΟ να υποχρεώνονται να μιλούν για την αναγκαιότητα στήριξης του δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας και για ανακοπή του ρεύματος εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης. Δυστυχώς όμως κάποιοι εμφανίζονται έτοιμοι να εφαρμόσουν στη χώρα μας αυτή την αντι-μεταρρύθμιση που δοκιμάστηκε με καταστροφικά αποτελέσματα εδώ και τρεις δεκαετίες και μάλιστα την προωθούν ως «νεωτερισμό».
Το 2017, όπως αρκετοί θυμάστε, είχαμε προσκαλέσει ΔΟΕ και ΟΛΜΕ σε επείγοντα διάλογο με θέμα την απειλή εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης. Θεωρούμε πως η αναγκαιότητα για αυτό το διάλογο και η συνεννόηση μεταξύ όλων των δυνάμεων της εκπαίδευσης είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
Είναι έτοιμο τα εκπαιδευτικό κίνημα να το αντιμετωπίσει; Φοβούμαι πως όχι. Οι συστημικές αδυναμίες του συνδικαλιστικού κινήματος, οι δικές μας εσωτερικές διαιρέσεις και οι δικοί μας ανθρωποφαγικοί αυτοματισμοί, οι μικροπολιτικές τακτικές έχουν δημιουργήσει ρήγματα στο δικό μας μέτωπο, την ώρα που η απειλή είναι προ των πυλών.
Έχει έρθει η ώρα συνάδελφοι για μια μεγάλη υπέρβαση. Πρέπει όλοι μας να υπερβούμε τις αδυναμίες μας, τις ιδεολογικές μας καταβολές, τις μακρόχρονες παθογένειές μας. Το ζήτημα αυτό δεν αφορά δεξιούς, αριστερούς, κεντρώους, αφορά όλους μας. Αν όσα κάποιοι ονειρεύονται να εφαρμόσουν γίνουν πράξη, τότε δεν θα υπάρχουν δημόσιοι και ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί. Δεν θα υπάρχουν μόνιμοι και αναπληρωτές. Δεν θα υπάρχει δημόσιο σχολείο. Δεν θα υπάρχει δημόσιο αγαθό Παιδείας. Όλες οι σημερινές υπαρκτές και πλαστές διαιρέσεις θα είναι ανύπαρκτες και άνευ νοήματος.
Το οφείλουμε στους εαυτούς μας, το οφείλουμε στους μαθητές μας, το οφείλουμε στην κοινωνία να παλέψουμε για να παραμείνει η εκπαίδευση δημόσιο και κοινωνικό αγαθό. Για να εξακολουθεί η Παιδεία να αποτελεί μοχλό κοινωνικής κινητικότητας και δρόμο για να μειωθούν οι ανισότητες. Για να μην επιστρέψουμε στην εποχή της δεκαετίας του ’50, όπου η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση και στις καλοπληρωμένες θέσεις στην αγορά εργασίας ήταν προνόμιο ολίγων και ισχυρών. Για να μην είναι καταδικασμένο το παιδί του μη προνομιούχου να ακολουθήσει τη μοίρα των γονιών του ως εξαθλιωμένος, ημιμαθής εργάτης στην ειδική οικονομική ζώνη που ορισμένοι φαντασιώνονται να μετατρέψουν τη χώρα.
Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα για όλους μας.
Σας ευχαριστώ.
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΟΙΕΛΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΑΤΑΝΟΗΤΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΕΡΑΣ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ
Αμέσως μετά το πέρας της ομιλίας του Γενικού Γραμματέα της ΟΙΕΛΕ που χειροκροτήθηκε από τη συντριπτική πλειονότητα των συνέδρων, ένας μικρός αριθμός συναδέλφων επιτέθηκε φραστικά στον εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας, λέγοντάς του πως δεν έχει δικαίωμα να κρίνει μια πολιτική που δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί. Όταν ο Γ.Γ. προσπάθησε να εξηγήσει ότι ήδη κάποια μέτρα έχουν προαναγγελθεί, όπως για παράδειγμα η αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολείων από μαθητές σε ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας, αφορούν τους πάντες και η αναφορά σε αυτά δεν είναι κομματικού χαρακτήρα, αλλά αφορά όλους όσοι ενδιαφέρονται για το δημόσιο χαρακτήρα του σχολείου και για τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, οι επιθέσεις μετετράπησαν σε απειλές τύπου «θα τα πούμε σύντομα, πολύ σύντομα».
Επειδή τέτοιου τύπου επιθέσεις σε εκπρόσωπο της ΟΙΕΛΕ σε συνέδρια εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών που πάντοτε αποτελούσαν φιλόξενους, συναδελφικούς χώρους δεν έχει ιστορικό προηγούμενο και προκαλεί εύλογες ανησυχίες, ο Πρόεδρος της ΟΙΕΛΕ Μιχάλης Κουρουτός προέβη στην ακόλουθη καταγγελία:
«Με λύπη και έκπληξη πληροφορήθηκα για τη φραστική επίθεση και για τις απειλές που δέχτηκε ο Γεν. Γραμματέας της Ομοσπονδίας μετά το πέρας του χαιρετισμού του στο 19ο Συνέδριο της ΟΛΜΕ, έναν χαιρετισμό το περιεχόμενο του οποίου εγκρίθηκε από το Προεδρείο της Ομοσπονδίας. Τόσο εγώ όσο και το ΔΣ της Ομοσπονδίας καταδικάζουμε απερίφραστα τέτοιες ενέργειες που τραυματίζουν το δημόσιο διάλογο και τη δημοκρατία.
Πέραν του αυτονόητου γεγονότος ότι η πολιτική έκφραση, όταν δεν είναι υβριστική ή προσβλητική, θα πρέπει να γίνεται αποδεκτή στο πλαίσιο της ανεκτικότητας στην άλλη άποψη, εκφράζω την ειλικρινή μου απορία, γνωρίζοντας και το περιεχόμενο της ομιλίας του Γενικού Γραμματέα. Υπάρχουν, άραγε, δημόσιοι εκπαιδευτικοί και μάλιστα συνδικαλιστές, οποιασδήποτε ιδεολογικής/πολιτικής απόχρωσης που συμφωνούν με μέτρα που έχουν προαναγγελθεί προεκλογικά είτε από συγκεκριμένη κομματική παράταξη είτε από εκπροσώπους και υποψήφιούς της που προαλείφονται για υψηλόβαθμες θέσεις στο Υπουργείο Παιδείας, όπως:
- Με την ελεύθερη γονεϊκή επιλογή που μαθηματικά οδηγεί σε λουκέτο σε δημόσια σχολεία, όπως μας έχει διδάξει το βρετανικό παράδειγμα;
- Με την «αξιολόγηση» που θα κάνουν γονείς σε σχολεία και εκπαιδευτικούς και που θα έχει ανυπολόγιστες και δραματικές συνέπειες στη λειτουργία των εκπαιδευτηρίων;
- Με την δραστική μείωση της εποπτείας στα ιδιωτικά σχολεία που θα επιφέρει τη γιγάντωση της ανομίας στο χώρο με έκδοση χιλιάδων παράνομων, «άριστων» τίτλων σπουδών, γεγονός που θα αποβεί εις βάρος των μαθητών των δημόσιων σχολείων και θα οξύνει τις ήδη διογκωμένες ανισότητες;
- Με τη μαθηματικά βέβαιη μείωση της χρηματοδότησης της εκπαίδευσης, αν η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων συνοδευτεί από νεοσυντηρητικές δημοσιονομικές πολιτικές;
Η Ομοσπονδία μας έχει αποδείξει διαχρονικά ότι έχει συνεργαστεί και έχει ασκήσει οξεία και εποικοδομητική κριτική σε όλες τις παρατάξεις που έχουν κυβερνήσει. Ο ρόλος των συνδικάτων δεν είναι να αποτελούν κομματικούς βραχίονες, αλλά να παρεμβαίνουν στο δημόσιο διάλογο κριτικά. Ιδιαίτερα τα συνδικάτα της εκπαίδευσης θα πρέπει να δείχνουν ιδιαίτερη ευαισθησία, όταν επίκεινται/προαναγγέλλονται αλλαγές που ενδέχεται να θίξουν το δημόσιο αγαθό της Παιδείας.
Τέλος, επειδή έχουμε πρόσφατη μνήμη από υπηρεσιακά συμβούλια κομματικά διορισμένων που έστειλαν στον Καιάδα της ανεργίας και κατόπιν στην ηθική και βιολογική εξάντληση την αείμνηστη συνάδελφό μας Φώφη Μπουλούτα, θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι συνάδελφοι που σήμερα απείλησαν το Γενικό Γραμματέα της ΟΙΕΛΕ ότι θα τα πουν μαζί μας «σύντομα, πολύ σύντομα», απλώς υπέπεσαν σε ένα λεκτικό ατόπημα, παρασυρμένοι από κομματικό φανατισμό, και δεν υπονόησαν την επαναφορά ιστορικών περιόδων που κανένας από τον κλάδο μας δεν θέλει να θυμάται, περιόδων που δεν τιμούν δημόσιους λειτουργούς, δεν τιμούν εκπαιδευτικούς, δεν τιμούν δημοκρατικά ευαίσθητους πολίτες που νοιάζονται για την Παιδεία και για το καλό των παιδιών μας.»