Η θέση της ΟΙΕΛΕ
Για μία ακόμη φορά έρχεται στην επικαιρότητα, δυστυχώς για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, η «εξ΄ αποστάσεως» σχέση της Υπουργού και των συμβούλων της με την εκπαιδευτική πραγματικότητα.
Μετά το άνοιγμα και τη λειτουργία των σχολείων χωρίς Covid test για μαθητές και εκπαιδευτικούς, μετά την απόφαση για μαθήματα σε αίθουσες με 27 μαθητές, μετά το φιάσκο με τις μάσκες που ακόμη βρίσκονται καθ’ οδόν προς τα σχολεία, μετά το αναγκαστικό κλείσιμο των σχολείων λόγω αναθεώρησης της ακολουθούμενης πολιτικής αντιμετώπισης της πανδημίας, μετά την απόφαση για υποχρεωτική εξ’ αποστάσεως διδασκαλία και παρακολούθηση των μαθημάτων και την εμφάνιση πλήθους προβλημάτων, τεχνικών, ανεπάρκειας εξοπλισμού, ελλιπούς επιμόρφωσης και άλλων, μετά την παραδοχή από την ίδια την Υπουργό κα Κεραμέως ότι τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλία στη φυσική τάξη, στο σχολείο, λίγο πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων και ενώ διανύαμε τις τελευταίες ημέρες πριν τη λήξη του πρώτου τετραμήνου, το Υπουργείο θυμήθηκε ότι «ως προς τον τρόπο αξιολόγησης ανά μάθημα για το Α΄ και Β’ τετράμηνο του σχολικού έτους 2020-2021 στις σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, εφαρμόζονται απαρέγκλιτα «οι ισχύουσες διατάξεις»! Καθυστερημένα, επίσης, και με κλειστά σχολεία ανακοινώθηκε η ανεπαρκής μείωση της ύλης στην οποία θα δώσουν Πανελλαδικές εξετάσεις οι μαθητές της Γ’ Λυκείου, οι οποίοι έχουν να παρακολουθήσουν διά ζώσης μαθήματα σχεδόν από πέρυσι το Μάρτιο, όταν φοιτούσαν στη Β’ Λυκείου!
Πλέον, η κα Κεραμέως συνεχίζει να εκπλήσσει θεωρώντας ότι όλα λειτουργούν κανονικά, συνεπώς είναι εφικτό να δοθεί και βαθμολογία α’ τετραμήνου στα παιδιά και, «φυσικά», ούτε λόγος να γίνεται για παράταση του τετραμήνου. Η προχειρότητα, η έλλειψη προγραμματισμού και ο αυταρχισμός του Υπουργείου να αποφασίζει δίχως διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα, ώστε να αντιμετωπιστούν με τον καλύτερο τρόπο οι συνέπειες της πανδημίας στην εκπαιδευτική διαδικασία, δεν εντυπωσιάζει πλέον κανέναν.
Δεν αντιλήφθηκε η κα Υπουργός ότι η εξ’ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία υλοποιείται μετ’ εμποδίων;
Δεν αντιλήφθηκε η κα Υπουργός ότι δεν είναι εφικτή η αντικειμενική αξιολόγηση των μαθητών υπό συνθήκες πανδημίας για παιδαγωγικούς και ακαδημαϊκούς λόγους;
Είναι δυνατόν να ισχύσει αντικειμενική αξιολόγηση, όταν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον Τύπο, «μόλις το 24% των μαθητών μπόρεσε να λάβει μέρος σε ένα σταθερό πρόγραμμα τηλεκπαίδευσης από το σχολείο του και να καλύψει πλήρως την ύλη»;
Δεν αντιλαμβάνεται η κα Υπουργός ότι η ισχύουσα βάσει της εκπαιδευτικής νομοθεσίας διαδικασία αξιολόγησης έχει σχεδιαστεί και θεσπιστεί για διά ζώσης και όχι εξ’ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία;
Δεν αντιλαμβάνεται η κα Υπουργός ότι υπάρχουν ευαίσθητες κατηγορίες μαθητών που η εξ΄ αποστάσεων εκπαιδευτική διαδικασία είναι ασύμβατη με τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες και καθιστούν αδύνατη την αξιολόγησή τους;
Δεν αντιλαμβάνεται η κα Υπουργός τις επιπτώσεις που θα έχουν για ευαίσθητες παιδικές ψυχές «αστοχίες» στην αξιολόγηση που θα οφείλονται σε αντικειμενικές δυσκολίες, που η ίδια αρνείται να αποδεχθεί, αν και πασιφανείς;
Θέση της Ομοσπονδίας είναι ότι η αξιολόγηση των μαθητών είναι σοβαρή διαδικασία που πρέπει να αντιμετωπίζεται με παιδαγωγική ευαισθησία και δικαιοσύνη, αφού έχουν δοθεί ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές και και έχουν ακολουθηθεί αδιάβλητες διαδικασίες. Οι ωριαίες δοκιμασίες του α’ τετραμήνου μεταφέρθηκαν στο β’ τετράμηνο (γιατί, άραγε, αφού «όλα βαίνουν καλώς»;). Κατά το α’ τετράμηνο η εξ’ αποστάσεως αξιολόγηση των μαθητών δεν ήταν εφικτή, ούτε αντικειμενική και ενδεχόμενη παράδοση βαθμολογίας για το α’ τετράμηνο θα οδηγήσει στη γελοιοποίηση μιας σοβαρής διαδικασίας με την εμφάνιση βαθμολογιών που ουδόλως θα ανταποκρίνονται στις πραγματικές δυνατότητες των μαθητών. Επίσης, μια διόλου αξιόπιστη αξιολόγηση θα οδηγήσει και σε αδικίες, εφόσον η βαθμολογία των μαθητών που φοιτούν φέτος στην Α’ τάξη του Λυκείου συνυπολογιστεί για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σε συνθήκες εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης δεν υπάρχουν οι ασφαλιστικές δικλείδες που θα καθιστούσαν αξιόπιστη οποιαδήποτε γραπτή ή προφορική εξέταση, όπως διαπιστώνουν καθημερινά οι μαχόμενοι εκπαιδευτικοί.
Προτείνουμε:
Να μη δοθεί βαθμολογία α’ τετραμήνου και, εφόσον καταστεί εφικτή η λειτουργία των σχολείων κατά το β’ τετράμηνο να συνυπολογιστεί για την εξαγωγή του ετήσιου βαθμού η επίδοση στο β’ τετράμηνο και στις γραπτές εξετάσεις του Ιουνίου.
Καλούμε, επίσης, το Υπουργείο Παιδείας να ανακοινώσει άμεσα την περαιτέρω περικοπή της ύλης των πανελλαδικών εξετάσεων, ώστε να μπορέσουν οι φετινοί υποψήφιοι να ελαχιστοποιήσουν τις συνέπειες της πανδημίας στην εκπαιδευτική διαδικασία από την περσινή σχολική χρονιά, το Μάρτιο του 2020. Θεωρούμε, επίσης, ότι πρέπει να μειωθεί η ύλη και για τις υπόλοιπες τάξεις.
Τέλος, καλούμε την Υπουργό κα Κεραμέως να αντιληφθεί ότι με τον αυταρχισμό της, που οδήγησε το 94% των εκπαιδευτικών να αποδοκιμάσουν την πολιτική της στις πρόσφατες εκλογές για τα υπηρεσιακά συμβούλια, βλάπτει σοβαρά το χώρο της Εκπαίδευσης. Ας αντιληφθεί ότι την εκπαιδευτική πολιτική την υλοποιούν εκπαιδευτικοί και ο σοβαρός διάλογος με αυτούς είναι η μόνη λύση για να λυθούν προβλήματα.
Η ανοιχτή επιστολή των Συλλόγων Διδασκόντων Γυμνασίου-Λυκείου της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής, Ευγένιος Ντελακρουά προς την Υπουργό Παιδείας
Για το ζήτημα της αξιολόγησης μαθητών εν μέσω πανδημίας, οι Σύλλογοι Διδασκόντων Γυμνασίου-Λυκείου της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής, Ευγένιος Ντελακρουά απέστειλαν ανοιχτή επιστολή προς την Υπουργό Παιδείας:
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Αισθανόμενοι ότι ακροβατούμε μεταξύ νόμιμου, ηθικού και εφικτού, απευθύνουμε σε εσάς την παρούσα επιστολή προκειμένου να λάβετε γνώση των πολλαπλών και έντονων προβληματισμών που από καιρό απασχολούν το σύνολο των διδασκόντων του σχολείου μας, της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής, Ευγένιος Ντελακρουά. Προβληματισμοί και σκέψεις, που πιθανώς και εσείς η ίδια γνωρίζετε και σας απασχολούν, που πιστεύουμε ακράδαντα πως εκφράζουν και αντανακλούν την έντονη ανησυχία της πλειονότητας των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας.
Εν όψει του τέλους του Α΄ τετραμήνου και της επικείμενης αξιολόγησης των μαθητών νιώθουμε την υποχρέωση να προτάξουμε την παιδαγωγική μας ευαισθησία στο ουσιώδες ζήτημα της αξιολόγησης και κρίνουμε επιτακτική την ανάγκη να μοιραστούμε με την κοινότητα εκπαιδευτικών, μαθητών και γονιών τις ανησυχίες μας, τις σκέψεις μας και τους προβληματισμούς μας.
Έχοντας εργαστεί εμείς –όπως εξάλλου και η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων μας- από τον Σεπτέμβριο πολύ συστηματικά και εντατικά τόσο στη δια ζώσης όσο και στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, εκφράζουμε τη βεβαιότητα πως το σχολείο μας σε αυτές τις δύσκολες και πρωτόγνωρες συνθήκες αντεπεξέρχεται με τρόπο υποδειγματικό. Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή συναισθανθήκαμε την ουσιαστική παιδαγωγική μας επίδραση στη θωράκιση της ψυχικής υγείας των μαθητών μας που τελούν για δεύτερη φορά υπό εγκλεισμό σε διάστημα δέκα μηνών.
Θα θέλαμε να τονίσουμε ευθύς εξαρχής ότι αναγνωρίζουμε πλήρως τον βαρύνοντα ρόλο της αξιολόγησης στην εκπαιδευτική διαδικασία θεωρώντας την αναπόσπαστο μέρος της. Ωστόσο, αξιολογώντας, ως οφείλουμε, τη μαθησιακή πορεία των μαθητών μας, εκφράζουμε βαθύτατο προβληματισμό για τη δυνατότητα μιας αποτελεσματικής και κυρίως, αντικειμενικής βαθμολόγησης των μαθητικών επιδόσεων τη φετινή χρονιά κατά το Α΄ τετράμηνο. Και αυτό γιατί κάτι τέτοιο αντιβαίνει σε βασικούς κανόνες παιδαγωγικής και παραβιάζει την ενδεδειγμένη εκπαιδευτική πρακτική. Όλοι οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβανόμαστε την αξιολόγηση ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε κάθε τάξη, συμπλήρωση της μετάδοσης και πρόσληψης γνώσεων και δεξιοτήτων, επιβεβαίωση και επιβράβευση, επισήμανση αδυναμιών ή κενών στην πρόσληψη και παρότρυνση. Όμως, σε συνθήκες μη ενσώματης διδασκαλίας το μεγαλύτερο μέρος της αξιολόγησης συρρικνώνεται και ενδεχομένως απαξιώνεται καθώς μετατρέπεται σε μια απλή αριθμητική πράξη χωρίς ουσιαστική σχέση με την παιδαγωγική διαδικασία. Επίσης, παραβιάζεται η προβλεπόμενη εκπαιδευτική αρχή αξιολόγησης, γιατί είναι προφανές ότι μεγάλο μέρος της βαθμολογίας θα βασίζεται σε πιθανολόγηση, όχι σε πραγματικά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα: γραπτές δοκιμασίες, οι οποίες αποτελούν έναν βασικό παράγοντα στην διαμόρφωση του βαθμού, πιστεύουμε ότι την περίοδο αυτή δεν είχαν πάντα όλα τα αδιάβλητα και αντικειμενικά χαρακτηριστικά τους. Η αξιοπιστία δηλαδή, των τεστ με όποια μορφή κι αν έχουν δοθεί (quiz, ανάθεση εργασιών μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, πολλαπλές ομάδες τεστ κλπ.) ελέγχεται, διότι έχουν παρατηρηθεί μεγάλες βαθμολογικές αποκλίσεις από τα τεστ που έγραψαν οι μαθητές με φυσική παρουσία στην τάξη. Έτσι, μια γραπτή εξέταση με αυτό τον τρόπο δεν μας δίνει την πραγματική εικόνα του μαθητή.
Επιπρόσθετα, η συμμετοχή και η συνέπεια με όρους τηλεκπαίδευσης, κριτήρια που κανονικά καθορίζουν την προφορική αξιολόγηση του μαθητή, δεν μπορούν παρά να δώσουν μία προσεγγιστική αλλά όχι ολοκληρωμένη εικόνα για την επίδοση του μαθητή. Αρκετοί μαθητές που είναι εσωστρεφείς και σημειώνουν μικρή συμμετοχή στη δια ζώσης τάξη δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο να αποδώσουν στα διαδικτυακά μαθήματα. Αναπόφευκτα επίσης, σε κάθε βαθμίδα και σχολική μονάδα ένας εκπαιδευτικός συναντά τηλε-μαθητές “συνδεδεμένους” στο μάθημα αλλά παράλληλα “ανενεργούς”! Είναι λοιπόν, για αντικειμενικούς λόγους περιορισμένη η δυνατότητα, με αξιοπιστία και σεβασμό στο έργο μας και αίσθημα δικαίου προς τους μαθητές μας, να αποτιμήσουμε βαθμολογικά την επίδοση των παιδιών.
Μοιάζει κατά συνέπεια υποτιμητικό για το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την ίδια την ύπαρξή μας ως εκπαιδευτικών να λειτουργούμε φέτος στη βαθμολόγηση, σαν να μην υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες. Φυσικά είναι δύσκολο να υπάρχει διδακτική λειτουργία χωρίς αξιολόγηση. Είναι όμως αδύνατο να υπάρχει αξιολόγηση χωρίς κανονική διδακτική λειτουργία! Και μπορεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία να είναι ένα αναγκαίο μέτρο αλλά πράγματι πώς να συγκριθεί με τη διά ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία; Και το τονίζουμε αυτό ιδίως εμείς, που δεν αφήσαμε ούτε μια διδακτική ώρα να πέσει στο κενό αλλά τις καλύψαμε όλες με εξ αποστάσεως διδασκαλία, αξιοποιώντας στο μέγιστο κάθε τεχνολογική δυνατότητα, όλες τις μεθόδους τηλεκπαίδευσης και διάδρασης και διευρύνοντας τις γνώσεις μας και τις παιδαγωγικές πρακτικές μας, για να σταθούμε από την πρώτη στιγμή με διδακτική επάρκεια και παιδαγωγική αξιοπιστία δίπλα στους μαθητές μας.
Ακόμα περισσότερο θα θέλαμε να επισημάνουμε την αίσθηση πως υπονομεύεται η λειτουργία μας ως εκπαιδευτικών όταν, ειδικά φέτος, σε τέτοιες συνθήκες
- οι ασαφείς προθέσεις του Υπουργείου αναφορικά με την βαρύτητα που θα έχει ο βαθμός στην πρόσβαση των μαθητών της Α΄ Λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γνωστοποιούνται καθυστερημένα, κάτω από πίεση των Μέσων
- η εξεταστέα ύλη των μαθημάτων για την Γ΄ Λυκείου μειώνεται επίσης με καθυστέρηση και εκτιμούμε άνισα για κάποια μαθήματα, όπως τα Μαθηματικά ή η Ιστορία
- καμία συζήτηση δε γίνεται για εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης στις άλλες τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου l πιθανώς θα αποτελούσε μία καποια λύση η θεσμοθέτηση για το σχολικό έτος 2020-2021 ενός και μόνο προφορικού ετήσιου βαθμού, που θα αντιπροσωπεύει την ετήσια συνολική επίδοση του μαθητή στη δια ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευση συνολικά.
- καμία σκέψη δεν εκφράζεται για επιμήκυνση του τετραμήνου ή έστω για προσμέτρηση του βαθμού του Α’ τετραμήνου στον τελικό Μέσο Όρο με μειωμένο συντελεστή
Αντίθετα:
- παρουσιάζονται αλλεπάλληλες αλλαγές αναφορικά με την υποχρεωτικότητα της ωριαίας γραπτής αξιολόγησης στο Α΄ τετράμηνο τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Λύκειο
- και διαρκώς και σε κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνεται δια στόματος υπευθύνων πως οι τελικές εξετάσεις της Α΄ Λυκείου θα διενεργηθούν με Τράπεζα Θεμάτων!
Καλούμαστε λοιπόν, να λειτουργούμε, μαθητές και διδάσκοντες, σε καθεστώς αβεβαιότητας που υπονομεύει το κύρος μας και προσθέτει περιττή ανασφάλεια και πρόσθετο άγχος.
Κατόπιν όλων αυτών, επιθυμούμε να μοιραστούμε τις ανησυχίες μας με το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας και να συμβάλουμε, στον βαθμό που μας αναλογεί, στον γενικότερο προβληματισμό γύρω από το θέμα, προσδοκώντας να πολλαπλασιαστούν έγκαιρα ανάλογες φωνές, ώστε να έχουμε από τις εκπαιδευτικές αρχές άμεσα μια αξιόπιστη απάντηση στα βαρύνοντα ζητήματα του τρόπου και του χρόνου αξιολόγησης των μαθητών όχι μόνο για το Α’ τετράμηνο αλλά για ολόκληρη την πολύπαθη σχολική χρονιά 2020-2021.
Οι Σύλλογοι Διδασκόντων Γυμνασίου και Λυκείου
της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής Ευγένιος Ντελακρουά