Οδηγός επιβίωσης για νέους (και παλαιότερους) ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς: Απαντήσεις σε κρίσιμες ερωτήσεις για το νομοθετικό πλαίσιο της ιδιωτικής εκπαίδευσης

Η σχολική χρονιά ξεκινά σε λίγες ημέρες με σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες. Πέρα από το θέμα της πανδημίας που προκαλεί εύλογη ανησυχία σε εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές, καθώς ο σχεδιασμός της κυβέρνησης μέχρι τώρα ήταν απολύτως ανεπαρκής, ζούμε μια εφιαλτική πραγματικότητα στο χώρο της Παιδείας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου να έχει θέσει σε εφαρμογή σχέδιο σαρωτικής επέκτασης της εμπορευματοποίησης του εκπαιδευτικού αγαθού.

Ο χώρος της ιδιωτικής εκπαίδευσης ποτέ δεν ήταν εύκολος. Πολλοί από τους επιχειρηματίες του χώρου χρησιμοποιώντας την οικονομική τους ισχύ αλλά και τις πολιτικές τους διασυνδέσεις προσπαθούσαν να παρακάμψουν νόμους, να ακυρώσουν ελέγχους, να εκμεταλλευτούν άγρια τους εργαζόμενους. Οι πιο άθλιες επιδιώξεις τους, τις οποίες αγωνίζονταν μέχρι το 2020 να επιβάλλουν στο παρασκήνιο με σκοτεινές μεθοδεύσεις, έχουν γίνει δυστυχώς με τη συνέργεια της κυβέρνησης και της πρόθυμης Υπουργού Παιδείας κ. Κεραμέως νόμος του κράτους. Η εργοδοτική αυθαιρεσία και η παραβίαση κάθε είδους εργασιακής νομιμότητας, η αδιαφάνεια, η φοροδιαφυγή, η μαύρη εργασία, η παραποίηση δημόσιων διαδικασιών είναι η νέα πραγματικότητα σε μεγάλο αριθμό ιδιωτικών σχολείων.

Με τη σημερινή μας ανάρτηση απαντούμε στις πιο σημαντικές ερωτήσεις συναδέλφων με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο και επικαιροποιούμε ταυτόχρονα έναν οδηγό επιβίωσης για τους νέους συναδέλφους που είχαμε δημοσιεύσει το 2019.

• Συμβάσεις

 Τι ίσχυε:

Η πρώτη σύμβαση του νέου ιδιωτικού εκπαιδευτικού ήταν διετής και στο τέλος της διετίας, αν αυτή δεν καταγγελλόταν, μετατρεπόταν αυτομάτως σε αορίστου χρόνου

Τι ισχύει με το νόμο Κεραμέως:

 Όλες οι συμβάσεις πλέον είναι αορίστου χρόνου (όσες διετείς συμβάσεις ήταν πέρσι τον Ιούλιο στο αρχικό έτος, μετετράπησαν αυτομάτως σε αορίστου) με τριπλή στόχευση:

Α) Να μπορεί ο εργοδότης να απολύει από την πρώτη ημέρα τον εκπαιδευτικό

Β) Να απολύει πριν συμπληρωθεί ένα ολόκληρο έτος έτσι ώστε να μην δικαιούται ο εκπαιδευτικός αποζημίωση

Γ) Να δημιουργηθεί μια μάζα νέων, εύκολα εκμεταλλεύσιμων, εκπαιδευτικών που θα μετακινούνται απολυόμενοι από σχολείο σε σχολείο χωρίς να μπορούν να αναγνωρίσουν ποτέ προϋπηρεσία (μια από τις δύο βασικές προϋποθέσεις αναγνώρισης προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση είναι η διετής, συνεχόμενη, προϋπηρεσία στον ίδιο εργοδότη)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η μοναδική σύμβαση ορισμένου χρόνου που εξακολουθεί να ισχύει στην ιδιωτική εκπαίδευση είναι η σύμβαση για ώρες αναπλήρωσης συναδέλφου που αποχωρεί με υπηρεσιακή άδεια (πχ άδεια μητρότητας). Η σύμβαση αυτή λήγει όποτε επιστρέψει ο αναπληρούμενος στα καθήκοντά του.

• Απολύσεις

Τι ίσχυε:

Η καταγγελία σύμβασης ενός ιδιωτικού εκπαιδευτικού αορίστου χρόνου τελούσε πάντοτε υπό δημόσιο έλεγχο, όχι για να «προστατευθεί» ο εκπαιδευτικός, αλλά προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, ώστε να μην αλλοιώνονται κρίσιμες δημόσιες διαδικασίες, όπως οι ενδοσχολικές εξετάσεις, οι  βαθμολογίες, η υπογραφή των τίτλων σπουδών. Μέχρι το καλοκαίρι του 2019 η καταγγελία σύμβασης έπρεπε να είναι αιτιολογημένη με έκθεση του ιδιοκτήτη και η νομιμότητα και η καταχρηστικότητά της εξεταζόταν από ανεξάρτητη αρχή (όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.)

Τι ισχύει με το νόμο Κεραμέως:

Οι απολύσεις είναι πλέον απολύτως ελεύθερες, χωρίς κανένα δημόσιο έλεγχο. Μπορεί να συμβούν ακόμη και μια ημέρα πριν την κατάθεση βαθμολογιών, ή την παράδοση προαγωγικών και απολυτήριων τίτλων. Πλέον ο εργοδότης μπορεί να εκβιάζει εκπαιδευτικούς να αλλοιώνουν ευαίσθητες διαδικασίες ή να τους εκμεταλλεύεται άγρια, πατώντας πάνω στο πρωτοφανές δώρο Κεραμέως, επιβάλλοντας συνθήκες εργασιακού Μεσαίωνα («δωρεάν» εκπαιδευτικές υπηρεσίες απογεύματα, σαββατοκύριακα, αργίες και διακοπές, συνοδείες σε σχολικά λεωφορεία, μη καταβολή νόμιμου μισθού κ.λπ.).

Στις χώρες της Ε.Ε., ακόμη και στη Βρετανία του πλήρως απορρυθμισμένου καθεστώτος εποπτείας, η προσφυγή απολυμένου εκπαιδευτικού κατά της εγκυρότητας της καταγγελίας σύμβασης γίνεται σε ανεξάρτητο όργανο (educational tribunal), χωρίς κόστος για τον προσφεύγοντα, και εξετάζεται άμεσα για να μη διαταραχθεί η εύρυθμη λειτουργία του σχολείου. Η κ. Κεραμέως οδηγεί πλέον την εξέταση της προσφυγής στα πολιτικά δικαστήρια, μια πολυετή και πολυέξοδη διαδικασία που δύσκολα αντέχει οποιοσδήποτε συνάδελφος. Στόχος φυσικά, είναι να επιβληθεί στα ιδιωτικά σχολεία ο νόμος της σιωπής και του φόβου, ώστε να καλύπτονται οι παρανομίες.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Εφιστούμε την προσοχή των συναδέλφων. Οι «συμφωνημένες» απολύσεις πλήττουν το κύρος του λειτουργήματός μας και τα εργασιακά μας δικαιώματα, αποτελούν ποινικό αδίκημα και επιφέρουν ισχυρές διοικητικές ποινές στους εκπαιδευτικούς. Ήδη συνάδελφοί μας που επιχείρησαν να «στήσουν» απόλυση αφού τους ανακοινώθηκε διορισμός σε θέση αναπληρωτή, έχουν παραπεμφθεί σε πειθαρχικό έλεγχο θέτοντας σε κίνδυνο την επαγγελματική τους πορεία. Οι στημένες απολύσεις ευνοούν μόνον τους παραβατικούς εργοδότες που προσπαθούν να ξεφορτώνονται εκπαιδευτικούς χωρίς να καταβάλλουν αποζημιώσεις και εξυπηρετούν τη βασική τους πολιτική στόχευση: την κατάργηση της αναγνώρισης της προϋπηρεσίας μας (και ο νοών νοείτω).

• Ωράριο

Τι ίσχυε:

Με τους νόμους Φίλη (Ν. 4415/2016) και Γαβρόγλου (Ν. 4472/2017):

1. Ώρες που έχαναν οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί λόγω κατάργησης τάξεων ή τμημάτων, κατάργησης μαθημάτων κ.λπ. μπορούσαν να αναπληρωθούν από ενισχυτική διδασκαλία, πρόσθετη διδακτική στήριξη, ενίσχυση της γλωσσομάθειας, συντονισμός κλάδου ή άλλης ομάδας εκπαιδευτικών, διοργάνωση αθλητικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και άλλων δράσεων, ανάθεση ωρών ως υπευθύνων εργαστηρίων ή διοικητικό έργο, έτσι ώστε να μην μειωθούν οι αποδοχές τους. Επομένως, απαγορευόταν η βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας μας.
2. Οι ώρες των απογευματινών δραστηριοτήτων αποτελούσαν ώρες που θα έπρεπε να δηλωθούν στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης, να αμειφθούν με βάση τον εκπαιδευτικό μισθό και να υπολογίζονται στην προϋπηρεσία.

Τι ισχύει με το Νόμο Κεραμέως:

Πλέον, όλοι οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί έχουν καταλάβει ότι η κ. Κεραμέως εξαπάτησε κυνικά τον κλάδο, λέγοντας ότι τάχα με το νόμο της «θα ενισχυθεί (!) το εισόδημά μας». Αυτό προκύπτει από τις οδυνηρές νομοθετικές αλλαγές που προέκυψαν στις παραπάνω περιπτώσεις σχετικά με το ωράριο:

1. Πλέον, ώρες που χάνονται λόγω κατάργησης τάξεων ή τμημάτων, κατάργησης μαθημάτων κ.λπ. δεν αναπληρώνονται και νομιμοποιείται η μείωση των μισθών των εκπαιδευτικών για πρώτη φορά από το 1977 κι έπειτα! Τεράστιο είναι το πρόβλημα για τους συναδέλφους της καλλιτεχνικής παιδείας και των κοινωνικών επιστημών που βλέπουν τις ώρες τους να εξαφανίζονται ελέω της ιδεοληπτικής επίθεσης της κυβέρνησης στις ανθρωπιστικές σπουδές με στόχο την εξάλειψη της καλλιέργειας κριτικής σκέψης στη νέα γενιά.
2. Οι ώρες των απογευματινών δραστηριοτήτων αμείβονται, όχι με βάση τον εκπαιδευτικό μισθό, αλλά με βάση την εργατική νομοθεσία, επομένως, μειώνεται σχεδόν στο μισό η αμοιβή μας (αυτό θα πει «ενίσχυση των εισοδημάτων» κατά Κεραμέως!). Επίσης, οι ώρες αυτές δεν δηλώνονται στο Υπουργείο Παιδείας και, φυσικά, δεν συνυπολογίζονται στην προϋπηρεσία!

(Περιττό να σημειωθεί ότι σε πάρα πολλά ιδιωτικά σχολεία με την απειλή της απόλυσης οι εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται να εργάζονται «εθελοντικά» στις απογευματινές δραστηριότητες).

Το όνειδος της εξαναγκασμένης παραίτησης από μέρος του ωραρίου

Επιπλέον, η Υπουργός μετά από απαίτηση των σχολαρχών θεσμοθέτησε αυτό που ο έγκριτος εργατολόγος κ. Α. Καζάκος χαρακτήρισε ως την πιο χυδαία νομοθετική ρύθμιση στο χώρο της εργασίας από την έναρξη της Μεταπολίτευσης. Πρόκειται για την δήθεν οικειοθελή παραίτηση από μέρος του ωραρίου του ιδιωτικού εκπαιδευτικού που στα χέρια ορισμένων αδίστακτων σχολαρχών μετατρέπεται σε εξαναγκασμένη παραίτηση υπό την απειλή της απόλυσης.

Για ποιο λόγο Κεραμέως και σχολάρχες «συννομοθέτησαν» το άθλιο αυτό μέτρο;

• Για να μειωθούν οι ώρες των παλαιών, άρα πιο «ακριβών» εκπαιδευτικών και οι ώρες που αυτοί εγκαταλείπουν, να καλυφθούν από νέο, φθηνότερο προσωπικό.
• Η εξαναγκασμένη παραίτηση μειώνει το ωράριο, άρα και το μισθό του εκπαιδευτικού. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται πολύ φθηνότερη η αποζημίωση απόλυσής του (καθώς αυτή υπολογίζεται βάσει του τελευταίου μικτού μισθού). Συχνά η εξαναγκασμένη παραίτηση από μέρος του ωραρίου σημαίνει επί της ουσίας απόλυση μετά από μερικούς μήνες.
• Για να τρομοκρατηθεί αποτελεσματικά το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό

Όταν ασκηθεί απειλή για εξαναγκασμένη παραίτηση από μέρος του ωραρίου, ειδοποιούμε άμεσα και εγγράφως τη Διεύθυνση Εκπαίδευσης και την ΟΙΕΛΕ.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Με την ευκαιρία της αναφοράς στις παραιτήσεις, επισημαίνουμε τα ακόλουθα, καθώς υπάρχουν πολλές σχετικές ερωτήσεις:

1. Με την ισχύουσα νομοθεσία, η παραίτηση από ιδιωτικό σχολείο ισοδυναμεί με μηδενισμό των μορίων της προϋπηρεσίας που μέχρι τότε έχει κατοχυρώσει ένας συνάδελφος για τον Πίνακα του ΑΣΕΠ. Επομένως, η παραίτηση έχει οδυνηρά αποτελέσματα, ιδιαίτερα για συναδέλφους με πολυετή προϋπηρεσία. Σημαντικό να τονιστεί ότι τα μόρια εξακολουθούν να ισχύουν για την βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη του συναδέλφου για το μέλλον αλλά και σε περίπτωση που επανέλθει ο γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ (καθώς η κύρια μοριοδότηση θα προέρχεται από τη βαθμολογία του γραπτού και όχι από την προϋπηρεσία).
2. Σε περίπτωση που συνάδελφος ειδοποιηθεί να υπηρετήσει ως αναπληρωτής κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους και επιλέξει να αποχωρήσει από το σχολείο, η παραίτηση εγκρίνεται από το Διευθυντή Εκπαίδευσης για λόγους δημοσίου συμφέροντος (σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία η παραίτηση κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνο αν συντρέχει σοβαρός λόγος).

Τέλος σε εκπαιδευτικές άδειες και στη δυνατότητα επιλογής ως σχολικοί σύμβουλοι

Δεν έφτανε όμως στην κ. Κεραμέως η ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών με το νόμο που ψήφισε πέρσι τον Ιούλιο. Έπρεπε το «έργο» της  να συνεχιστεί…

Μετά την απάνθρωπη μεθόδευσή της να παραμείνουν επί μισό και πλέον έτος απλήρωτοι οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί που τελούσαν σε υπηρεσιακή άδεια (μητρότητες και εκπαιδευτικές άδειες), προ ολίγων εβδομάδων είχαμε δύο νέα χτυπήματα. Στο νόμο της για τα στελέχη της ιδιωτικής εκπαίδευσης η Υπουργός Παιδείας απάλειψε τη δυνατότητα των ιδιωτικών εκπαιδευτικών να επιλέγονται ως σχολικοί σύμβουλοι (που είχε θεσμοθετήσει η Μαριέττα Γιαννάκου το 2006). Σαν να μην έφτανε αυτό, δεν υπέγραψε την υπουργική απόφαση για τη χορήγηση/ανανέωση εκπαιδευτικών αδειών και μάλιστα δεν έχει καν την τόλμη να πει δημόσια ότι τις κόβει, θεωρώντας ότι θα αποφύγει την κατακραυγή των ήδη εξοργισμένων ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Ωστόσο δεν υπάρχει πλέον συνάδελφος, ακόμη και ο πλέον ακραιφνής υποστηρικτής του κυβερνώντος κόμματος, που να μην αντιλαμβάνεται ότι η κ. Κεραμέως δεν ακολουθεί απλώς τις εντολές των σχολαρχών λόγω συγκεκριμένων δεσμεύσεων, αλλά επιδεικνύει εκδικητική συμπεριφορά απέναντί μας. Προφανώς δεν μπορεί να αποδεχτεί ότι ένας μικρός κλάδος σηκώνει το ανάστημά του και μάχεται ενάντια στις πολιτικές της επιλογές από τις οποίες οι μόνοι που ευνοούνται είναι οι παραβατικοί εργοδότες, μοναδικοί πολιτικοί της σύμμαχοι στην ολισθηρή της πορεία στο δημόσιο βίο.

Αυτό για το οποίο δεσμευόμαστε σε όλες και όλους είναι ότι η ΟΙΕΛΕ θα συνεχίσει να δίνει αταλάντευτα τον αγώνα για το κοινωνικό αγαθό της εκπαίδευσης, για αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, για το αύριο της νέας γενιάς. Όπως ανατρέψαμε μεγάλες δυσκολίες στο παρελθόν, έτσι και τώρα θα καταφέρουμε να καταστήσουμε τον εφιάλτη παρελθόν. Αρκεί να είμαστε ενωμένοι και αισιόδοξοι.

Βασικός οδηγός επιβίωσης για νέους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς

• Πρώτη και βασική οδηγία: κανένας ιδιωτικός εκπαιδευτικός δεν μπορεί να λάβει νόμιμο διοριστήριο (απαραίτητο όρο, ώστε να μπορεί να μπει σε τάξη και να διδάξει), εάν πρώτα δεν έχει εγγραφεί στην επετηρίδα των ιδιωτικών εκπαιδευτικών του Υπουργείου Παιδείας (δείτε τα δικαιολογητικά εδώ).

• Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, ιδιωτικός εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει νόμιμο διοριστήριο για να εργαστεί σε ιδιωτικό σχολείο. Το διοριστήριο αυτό εκδίδεται από την οικεία Διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας και περιγράφει την εργασιακή σχέση του εκπαιδευτικού με το σχολείο (την ειδικότητά του, το εβδομαδιαίο ωράριό του, το μισθολογικό του κλιμάκιο, το είδος της σύμβασής του). Χωρίς διοριστήριο, ο εκπαιδευτικός εργάζεται παράνομα σε ιδιωτικό σχολείο και η προϋπηρεσία του δεν αναγνωρίζεται!
• Σε ορισμένα σχολεία οι νέοι συνάδελφοι ενημερώνονται ότι θα εργαστούν δήθεν «δοκιμαστικά» για κάποιους μήνες, ή με σύμβαση διοικητικού υπαλλήλου (υπαλλήλου γραφείου). Η παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών χωρίς νόμιμο διοριστήριο είναι πειθαρχικό και ποινικό αδίκημα και για το λόγο αυτό επισημαίνουμε στους συναδέλφους να μην δεχτούν να εργαστούν με οποιαδήποτε άλλη εργασιακή σχέση, εκτός από αυτή που προβλέπει ο Ν. 682/77 στο άρθρο 30 (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).
• Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί αμείβονται με «τουλάχιστον τις ίδιες αποδοχές» που λαμβάνουν οι δημόσιοι συνάδελφοί τους οι οποίοι βρίσκονταιστο ίδιο Μ.Κ. (μισθολογικό κλιμάκιο), σύμφωνα με το άρθρο 36 του Ν. 682/77. Σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεία μάλιστα καταβάλλονται επιπλέον αποδοχές βάσει συλλογικών συμφωνιών. Επομένως, να ρωτάτε πάντοτε, εάν οι αποδοχές είναι αυτές που προβλέπει η εκπαιδευτική νομοθεσία.
• Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί έχουν ακριβώς το ίδιο ωράριο με τους δημόσιους εκπαιδευτικούς (Ν. 1566/85). Σύμφωνα με την τρέχουσα νομοθεσία, εκπαιδευτικός με πλήρες ωράριο μπορεί να παραμείνει έως 30 διδακτικές ώρες στο σχολείο (για τους μειωμένου ωραρίου η παραμονή υπολογίζεται αναλογικά). Άρα, μην δεχτείτε να υπογράψετε κανένα έγγραφο που να κάνει λόγο για εργασία μέχρι το απόγευμα. Κάθε ώρα, πέραν των 30 (για τους πλήρους ωραρίου), ή για τον αναλογικά υπολογιζόμενο αριθμό ωρών για τους μειωμένου, αμείβεται υπερωριακά, όπως ακριβώς ισχύει και για τους δημόσιους εκπαιδευτικούς.
• Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί απαγορεύεται να απασχολούνται σε εργασίες πέραν των διδακτικών τους καθηκόντων (συνοδεία σε σχολικά λεωφορεία, καθαρισμός χώρων, φροντίδα κήπου κ.λπ.). Δεν αποδεχόμαστε, επίσης, σε καμιά περίπτωση την επιστροφή χρημάτων «στο χέρι» στον ιδιοκτήτη, πρακτική που απαντάται σε μεγάλο αριθμό ιδιωτικών νηπιαγωγείων και την οποία καταγγέλλουμε άμεσα στην Διεύθυνση Εκπαίδευσης, στην αστυνομία και στην ΟΙΕΛΕ. Αρνούμαστε να συνεργήσουμε στο Μεσαίωνα που επιχειρούν να επιβάλλουν η Υπουργός Παιδείας και κάποιοι «κολλητοί» της σχολάρχες.

Αυτές είναι κάποιες πρώτες βασικές οδηγίες, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι νέοι συνάδελφοι θα απασχοληθούν νόμιμα και θα λάβουν νόμιμη αμοιβή εργαζόμενοι σε νόμιμο ωράριο. Παρακαλούμε ιδιαίτερα να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά ή μέσω mail (oieleomodpondia@gmail.com) με την Ομοσπονδία, εάν υπάρχουν απορίες-καταγγελίες, ή να υποβάλετε τις απορίες σας στη σελίδα μας στο facebook ή στο σχετικό forum μας στο facebook.