Τους τελευταίους μήνες, κυρίως λόγω της εμφάνισης της πανδημίας που όξυνε τις δυσκολίες στο χώρο της εργασίας, παρατηρείται σε παγκόσμιο επίπεδο ένα πρωτοφανές φαινόμενο που οι ειδικοί το ονομάζουν ως “the Great Resignation” ή απλά “Big Quit”. Πρόκειται για μαζικές παραιτήσεις από την εργασία εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως νέων (ερευνητές αναφέρουν πως οι παραιτηθέντες είναι κατά κύριο λόγο νέοι, εκπρόσωποι των γενιών Millenials και Generation Z, γεννηθέντες δηλαδή μετά το 1981), επειδή δεν είναι ικανοποιημένοι με τις συνθήκες εργασίας τους, τόσο για καθαρά οικονομικούς λόγους, όσο και για λόγους «τοξικότητας» (bullying, mobbing, αδιαφάνειας, αναξιοκρατίας και έλλειψης κινήτρων) στο περιβάλλον εργασίας. Όπως θα εξηγηθεί πιο κάτω, το φαινόμενο αυτό αρχίζει σταδιακά να κάνει την εμφάνισή του στο χώρο της εγχώριας ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Αυτό που παρατηρούν πολλοί μελετητές των εργασιακών σχέσεων είναι ότι στους χώρους εργασίας υποβόσκει μια δυσαρέσκεια η οποία συνεχώς διογκώνεται και φθάνει σταδιακά σε σημείο βρασμού. Οι νέοι δείχνουν να προτιμούν να μείνουν στο σπίτι τους και να λαμβάνουν κρατικά επιδόματα, ή να εργαστούν ως αυτοαπασχολούμενοι από το σπίτι με μικρότερες αποδοχές από το να εκτεθούν στην τοξικότητα ενός εργασιακού περιβάλλοντος που διαρκώς, λόγω της νεοφιλελεύθερης απορρύθμισης, επιδεινώνεται. Κάποιοι θα πουν αβασάνιστα ότι οι νέοι είναι κακομαθημένοι και τεμπέληδες. Δεν λαμβάνουν όμως υπόψη τους ότι η νέα γενιά ζει σε ένα κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον μεγάλης ανασφάλειας, χωρίς ελπίδα και προοπτική, όντας η πρώτη γενιά σε δεκαετίες που φοβάται ότι θα ζήσει χειρότερα από την προηγούμενή της.
Ο χώρος της ιδιωτικής εκπαίδευσης – Έρευνα ετοιμάζει το κλαδικό Ινστιτούτο της ΟΙΕΛΕ
Από την επικοινωνία μας με εκπαιδευτικούς ιδιωτικών σχολείων όλης της χώρας, γίνεται φανερό ότι υπάρχει μια γενική δυσαρέσκεια για τις εργασιακές συνθήκες. Η δυσαρέσκεια αυτή εντάθηκε μετά την ψήφιση του Νόμου Κεραμέως που έφερε γενικευμένη απορρύθμιση των εργασιακών μας σχέσεων και έδωσε τη δυνατότητα σε μερίδα εργοδοτών να επιβάλουν στα σχολεία καθεστώς ασυδοσίας και εκμετάλλευσης, ιδίως στο χώρο των ιδιωτικών νηπιαγωγείων, όπου επικρατεί χάος.
Την περίοδο της πανδημίας, όπως είναι εύλογο, επιδεινώθηκαν δραματικά οι όροι εργασίας. Καταγράψαμε περιστατικά απλήρωτων υπερωριών, συνεχούς και καταναγκαστικής «ψηφιακής σύνδεσης» απογεύματα, βράδια, Σαββατοκύριακα και αργίες, ενώ σημειώθηκαν και περιπτώσεις εργασιακού burn out με συναδέλφους να υποχρεώνονται σε αναρρωτικές άδειες, ακόμη και σε νοσηλεία σε νοσοκομείο! Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που στην ιδιωτική εκπαίδευση παρατηρείται έκρηξη εγγραφών και κερδών, δυστυχώς όμως σε λίγα σχολεία οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί λαμβάνουν οικονομικό κίνητρο και μια ηθική ανταμοιβή του κόπου τους. Αντιθέτως, από το 2012 τους έχει επιβληθεί η κατά 35-40% περίπου μείωση αποδοχών, όταν είναι οι κύριοι υπεύθυνοι που τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια όχι μόνο βγήκαν αλώβητα από την κρίση, αλλά αυξάνουν τα κέρδη τους.
Η κατάσταση αυτή, που μόνο ευχάριστη δεν κρίνεται από σημαντικό κομμάτι συναδέλφων μας, έχει ήδη συνέπειες στα ιδιωτικά σχολεία. Τα προηγούμενα χρόνια εκατοντάδες εκπαιδευτικοί αποχωρούν από την εργασία τους για να υπηρετήσουν ως αναπληρωτές στο δημόσιο ή απλώς παραιτούνται. Τούτο έχει αρνητικές συνέπειες, όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς που χάνουν την πολύτιμη προϋπηρεσία τους. Επηρεάζει και τα σχολεία που αιμορραγούν, χάνοντας πολύτιμους συνεργάτες, συχνά με πολυετή πείρα, με αποτέλεσμα να πλήττεται η ποιότητα των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Πληροφορούμαστε ότι πολλά ιδιωτικά σχολεία έχουν πλέον πρόβλημα εξεύρεσης συγκεκριμένων ειδικοτήτων εκπαιδευτικών (δασκάλων, εκπαιδευτικών πληροφορικής κ.λπ.), αν και η ανεργία των πτυχιούχων καλπάζει.
Με αφορμή το γενικό ζήτημα του Big Quit και τις συνθήκες εργασίας στα ιδιωτικά σχολεία την περίοδο της πανδημίας, το Κλαδικό Ινστιτούτο της ΟΙΕΛΕ προετοιμάζει μεγάλη έρευνα με στόχο τη διερεύνηση του εργασιακού κλίματος και της επαγγελματικής ικανοποίησης στην ιδιωτική εκπαίδευση την τρέχουσα περίοδο. Σύντομα θα δημοσιοποιήσουμε το ερωτηματολόγιο της έρευνας, τα πορίσματα της οποίας θα παρουσιαστούν στα ΜΜΕ και θα αποσταλούν στην πολιτική ηγεσία, στα κόμματα και στους κοινωνικούς φορείς.
