Η ΟΙΕΛΕ κλήθηκε για πρώτη φορά σε συζήτηση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Στη χθεσινή συζήτηση της Επιτροπής για το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης την Ομοσπονδία εκπροσώπησε ο Γεν. Γραμματέας του ΔΣ Γιώργος Χριστόπουλος.
Στη τοποθέτησή του ο Γ.Γ. της ΟΙΕΛΕ έκανε συγκλονιστικές αποκαλύψεις για σοβαρότατες παραβιάσεις της εργατικής, της ασφαλιστικής και της φορολογικής νομοθεσίας σε όλο το φάσμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Ζήτησε ακόμα μεγαλύτερη ένταση στην εποπτεία των ιδιωτικών φορέων εκπαίδευσης, για να σταματήσει τόσο η εργασιακή εκμετάλλευση όσο και η αιμορραγία των δημόσιων ταμείων.
Τέλος, αναφέρθηκε στο αίτημα της ΟΙΕΛΕ για επαναφορά όλων των επιδομάτων που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα (13ο-14ο μισθό και επίδομα αδείας), σύμφωνα με όσα προβλέπουν οι διατάξεις του νόμου 4472/2017.
Ακολουθεί η τοποθέτησή του Γ.Γ. της ΟΙΕΛΕ.
Κύριε Πρόεδρε,
Μέλη της Επιτροπής,
Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε για την πρόσκληση το Υπουργείο Εργασίας και την Υπουργό, καθώς είναι η πρώτη φορά που οι εκπρόσωποι των ιδιωτικών εκπαιδευτικών καλούνται στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής για συζήτηση σχεδίου νόμου. Θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί σε ένα βαθμό αναγνώριση των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στην ιδιωτική εκπαίδευση και του βαθμού του κινδύνου που ελλοχεύει από την καταπάτηση της εργατικής, της ασφαλιστικής και της φορολογικής νομοθεσίας για το δημόσιο αγαθό της Παιδείας, για το δημόσιο συμφέρον και για την κοινωνία.
Καταρχάς, να τονίσουμε ότι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας είναι θετικές. Ωστόσο, το πρόβλημα ανακύπτει συνήθως στη χώρα από τη μη εφαρμογή των νόμων. Παρά τις προσπάθειες των εποπτικών μηχανισμών της πολιτείας, η δύναμη των εργοδοτών είναι γιγάντια και διογκώθηκε ακόμη περισσότερο με τη συνδρομή των λεγόμενων «θεσμών», αλλά και μέρους του πολιτικού κόσμου της χώρας που πίσω από τους ψευδεπίγραφους τίτλους της «ανάπτυξης», του δήθεν «ανταγωνισμού», της «προκοπής» και της δημιουργίας» κρύβουν την επιθυμία για την εδραίωση μεσαιωνικών συνθηκών εργασίας και για τη μετατροπή της Ελλάδας σε νεοφιλελεύθερη οικονομική ζώνη.
Ας έλθω στα του χώρου της ιδιωτικής παιδείας. Κάποιοι υπερασπίζονται με σθένος το νεοφιλελεύθερο σχολείο, το σχολείο της αγοράς, την εμπορευματοποίηση της γνώσης. Κάποιοι επιδιώκουν τη μετατροπή της εκπαίδευσης σε εμπορεύσιμο είδος που θα είναι προσιτό μόνο σε λίγους και εκλεκτούς. Η πρακτική αυτή δεν έχει ανταπόκριση μόνο στο παιδαγωγικό κομμάτι της λειτουργίας των ιδιωτικών φορέων. Έχει ανταπόκριση στον τρόπο που αυτοί λειτουργούν και κυρίως στο κομμάτι των εργασιακών σχέσεων. Ο αδήλωτος, ο τρομοκρατημένος, ο κακοπληρωμένος, ο ανίσχυρος εκπαιδευτικός είναι πιο ευάλωτος να υπακούσει σε παραβίαση των στοιχειωδών κανόνων της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Έτσι έχουν προκύψει νοσηρά και επικίνδυνα φαινόμενα, όπως αυτά της έκδοσης παράνομων τίτλων σπουδών, της παραχάραξης βαθμολογιών, της καταστρατήγησης ωρολόγιων προγραμμάτων που καταστρατηγούν κάθε έννοια ισότητας ανάμεσα σε παιδιά που φοιτούν σε νόμιμα και παράνομα εκπαιδευτήρια και διογκώνουν τις εκπαιδευτικές και τις κοινωνικές ανισότητες.
Όπως προανέφερα, η ιδιωτική εκπαίδευση είναι ένας ιδιαίτερος χώρος με πολλά προβλήματα. Θα ξεκινήσω με το χώρο των Φροντιστηρίων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και των Κέντρων ξένων Γλωσσών. Μέχρι την ψήφιση του Ν. 4415/2016 από τους 60.000 εκπαιδευτικούς που εργάζονταν στους χώρους αυτούς, μόλις οι 35.000 περίπου ήταν πλήρως δηλωμένοι. Άλλοι δηλώνονταν για πολύ μικρότερο αριθμό ωρών από αυτές που προσέφεραν, άλλοι καθόλου! Η έκταση της φοροδιαφυγής από τη μαύρη εργασία τεράστια. Ο Ν. 4415/2016 προέβλεπε την υποχρέωση του εργοδότη να καταθέτει στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων, από όπου να προκύπτει ο αριθμός των τμημάτων και των μαθητών του κάθε τμήματος, οι ώρες διδασκαλίας κάθε μαθήματος και ο καθηγητής κάθε διδακτικής ώρας. Τούτο ήταν ένα απαραίτητο βήμα για την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας, ωστόσο δεν αρκεί. Όπως έχουμε κατ΄ επανάληψη τονίσει δημόσια, μόνο η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας όπου θα εντάσσονται όλα αυτά τα στοιχεία στο σύστημα για να μπορούν οι Υπηρεσίες των Υπουργείων Παιδείας και Εργασίας να ελέγχουν αποτελεσματικά την αδήλωτη εργασία θα επιλύσει το πρόβλημα. Για τη δημιουργία της ηλεκτρονικής αυτής πλατφόρμας υπήρχε ήδη πολιτική δέσμευση από το Υπουργείο Παιδείας.
Μια ακόμη θηριώδης παρανομία που λαμβάνει χώρα σε φροντιστήρια και Κέντρα Ξένων Γλωσσών είναι τα περίφημα Κέντρα Μελέτης για μαθητές δημοτικού. Τα Κέντρα Μελέτης αυτά, είτε αυτόνομα σε δικά τους κτήρια, είτε ως τμήματα φροντιστηρίων, λειτουργούν αυτή τη στιγμή εκτός νόμου (η λειτουργία τέτοιων φροντιστηρίων για μαθητές δημοτικού απαγορεύεται ρητά από το Ν. 682/77)! Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τη λειτουργία τους. Δεν καταβάλλουν εισφορές, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα προσόντα επιλογής προσωπικού και εργασιακές σχέσεις για τους εκπαιδευτικούς, δεν τηρούνται προϋποθέσεις ασφάλειας και υγιεινής. Ακόμα χειρότερα, κάποια αναλαμβάνουν τη μεταφορά μαθητών από τα σχολεία τους (!) προς τους συγκεκριμένους χώρους, χωρίς ουδείς να γνωρίζει αν οι οδηγοί διαθέτουν πιστοποίηση, ή αν τα οχήματα ελέγχονται από δημόσια αρχή! Ένα τεράστιο χάος από το οποίο το κράτος χάνει πολύ μεγάλα ποσά από τη φοροδιαφυγή, αλλά και μια απαράδεκτη κοινωνική παθογένεια με θύματα γονείς και μαθητές που εξαναγκάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες ιδρυματοποίησης και παιδαγωγικού εξαναγκασμού.
Περνάμε στο χώρο των ιδιωτικών σχολείων. Συχνά ακούμε τους εκπροσώπους των ιδιοκτητών ότι οι εργατικές παρανομίες είναι πολύ μικρές. Ουδέν ψευδέστερον. Τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια αποτελούν φρούρια περίκλειστα, όπου οι έλεγχοι είναι εξαιρετικά δύσκολοι. Έχουμε επίσημα έγγραφα από Διευθύνσεις Εκπαίδευσης που μιλούν για παρεμπόδιση των ελέγχων, άμεση, ή έμμεση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ελεγκτές της πολιτείας αναγκάζονται να περιμένουν στους χώρους υποδοχής την ώρα που οι υπεύθυνοι των σχολείων κρύβουν τους αδήλωτους εκπαιδευτικούς σε τουαλέτες, εστιατόρια, ακόμη και σε ψυγεία, όπως έγινε προ ολίγων ετών σε ιδιωτικό σχολείο της Βόρειας Ελλάδας. Όταν όμως οι έλεγχοι καταφέρνουν να «σπάσουν» τον κλοιό, βγαίνουν λαβράκια. Αναφέρω χαρακτηριστικό παράδειγμα. Σε μια εξαιρετική και ταχύτατη διενέργεια ελέγχου – να σημειωθεί ότι τέτοιου τύπου έλεγχοι δεν συνέβαιναν στο παρελθόν – σε μεγάλο και επώνυμο σχολείο της Ανατολικής Αττικής, βρέθηκε το ένα τρίτο σχεδόν των εκπαιδευτικών να μην διαθέτει νόμιμο διοριστήριο, τουλάχιστον 40 άνθρωποι. Κι όλα αυτά σε ένα και μόνο σχολείο! Δεν είναι τυχαίο ότι οι εκπρόσωποι των σχολαρχών τάσσονται με σφοδρότητα ενάντια στην κατάθεση στοιχείων ακόμη και στο πληροφοριακό σύστημα myschool, καθώς φοβούνται την αποκάλυψη σωρείας παρανομιών της εκπαιδευτικής και της εργατικής νομοθεσίας.
Η μεγαλύτερη όμως παρανομία των ιδιωτικών σχολείων είναι η απόκρυψη προσωπικού σε δράσεις εκτός του ωρολόγιου προγράμματος που διεξάγονται κυρίως τα απογεύματα. Αν και οι Ν. 4415/2016 και 4472/2017 ορίζουν σαφώς ότι οι δράσεις εκτός ωρολογίου προγράμματος θα πρέπει να δηλώνονται από τα σχολεία στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, όπως και οι εκπαιδευτικοί που τις διεξάγουν, μόλις το 10% των σχολείων το έχουν πράξει. Τούτο σημαίνει ότι χιλιάδες εκπαιδευτικοί εργάζονται απογεύματα, Σαββατοκύριακα, σε δράσεις, bazaar, summercamps αδήλωτοι και, στις περισσότερες περιπτώσεις, εντελώς απλήρωτοι. Έρευνα του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ έχει δείξει ότι μόλις οι εκπαιδευτικοί αμείβονται μόλις για το 3-4% των δράσεων που παρέχουν στα ιδιωτικά σχολεία! Η ζημία για τα δημόσια ταμεία είναι πολύ μεγάλη!
Γι’ αυτό το λόγο είχαμε προτείνει το σχηματισμό κοινών τμημάτων ελέγχου των Υπουργείων Παιδείας και Εργασίας από εξειδικευμένο και εκπαιδευμένο προσωπικό, ώστε να μπορούν να ξεπερνούν τα εμπόδια που έντεχνα οι ιδιοκτήτες θέτουν, ώστε οι έλεγχοι αυτοί να μην είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν.
Τέλος, να αναφερθώ σε ένα κρίσιμο ζήτημα που θέσαμε σε πρόσφατη συνάντησή μας στην Υπουργό Εργασίας. Μετά από την ψήφιση του Ν. 4472/2017, ο οποίος στο άρθρο 56 προβλέπει την υπαγωγή της καταβολής αποζημιώσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στα ισχύοντα στον ιδιωτικό τομέα (αν και τα γενικά μισθολογικά ανήκουν στο δημόσιο!) ζητούμε άμεση συνάντηση μαζί σας, προκειμένου να συζητηθεί η επαναφορά του 13ου, του 14ου μισθού και του επιδόματος αδείας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών βάσει της ίδιας λογικής.
Ζητούμε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου να εξετάσει το ζήτημα και θα επανέλθουμε.
Σας ευχαριστώ.
