Η Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών εορτάζεται φέτος σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους για την ανθρωπότητα μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος στη Ουκρανία, η απειλή της ραγδαίας φτωχοποίησης των πληθυσμών, η ανάδυση ακροδεξιών μορφωμάτων σε όλο τον δυτικό κόσμο σε συνδυασμό με την εφαρμογή ακραίων νεοσυντηρητικών πολιτικών δημιουργούν ένα εκρηκτικό πολιτικό και κοινωνικό τοπίο που δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη την εκπαίδευση.
Σε χώρες, όπως η Ελλάδα, όπου οι μισθοί των εκπαιδευτικών κατακρημνίστηκαν έως και κατά 40% την περίοδο της οικονομικής κρίσης και όπου τα δικαιώματά τους συνεχώς συρρικνώνονται, το ηθικό τους είναι εξαιρετικά χαμηλό. Στην ιδιωτική εκπαίδευση αυτό εκφράζεται μέσα και από το Big Quit, τη μαζική φυγή μέσω παραίτησης εκατοντάδων εκπαιδευτικών τα τελευταία χρόνια από τα ιδιωτικά σχολεία λόγω των κάκιστων εργασιακών συνθηκών.
Ταυτόχρονα, το λειτούργημα του εκπαιδευτικού απαξιώνεται και στην κοινωνία. Ο οικονομικά και ηθικά εξουθενωμένος εκπαιδευτικός αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια έναν ανελέητο πόλεμο λάσπης από μερίδα των ΜΜΕ που δεν ενδιαφέρονται, φυσικά, για την Παιδεία, αλλά για να εξυπηρετηθεί μια συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα. Η κοινωνική απαξίωση και η έλλειψη υποστηρικτικών μηχανισμών για τον εκπαιδευτικό γεννά «τέρατα», όπως το bullying που υφίστανται όλο και συχνότερα οι συνάδελφοι τόσο από μαθητές όσο και από γονείς. Οι πιέσεις που ασκούνται στους εκπαιδευτικούς από εξωτερικούς παράγοντες και η κατατρομοκράτησή τους βαίνουν ενάντια στην παιδαγωγική αυτονομία τους και στη διαφάνεια των διαδικασιών που οδηγούν στην έκδοση τίτλων σπουδών.
Η Υπουργός Παιδείας κ. Κεραμέως απηύθυνε σήμερα ένα «ευχαριστώ» στους εκπαιδευτικούς για τη δουλειά τους. Ανάλογες ευχαριστίες είναι σίγουρο ότι απηύθυναν κι άλλοι Υπουργοί Παιδείας σε άλλες χώρες. Ωστόσο, σπάνια αυτές συνοδεύονται από μεταρρυθμίσεις που, επιτέλους, δεν θα συρρικνώνουν τα δικαιώματα των εκπαιδευτικών. Δικαίως, ο Γενικός Γραμματέας της Education International David Edwards δήλωσε με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών:
«Για να γιορτάσουμε πραγματικά την Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών, πρέπει να πάμε πέρα από τις απλές ευχαριστίες στους δασκάλους. Πρέπει να επενδύσουμε σε ποιοτικά δημόσια εκπαιδευτικά συστήματα. Καλούμε τις κυβερνήσεις παντού να επενδύσουν στους εκπαιδευτικούς, να εγγυηθούν τα εργασιακά τους δικαιώματα και τις καλές συνθήκες εργασίας, να εμπλέξουν τους εκπαιδευτικούς στη λήψη αποφάσεων και να εμπιστευτούν την παιδαγωγική τους εμπειρία. Η κοινωνική αλλαγή ξεκινά από τους δασκάλους. Είμαστε η καρδιά της εκπαίδευσης που χτυπά».
Η κοινωνία δεν μπορεί να αλλάξει, αν δεν αλλάξει η εκπαίδευση. Η αλλαγή όμως αυτή δεν μπορεί να μην συνδυαστεί με ριζικές, θετικές αλλαγές στις σχέσεις εργασίας και αμοιβής των εκπαιδευτικών. Αυτή είναι η μεγάλη μάχη για το οργανωμένο εκπαιδευτικό κίνημα που θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια.
