Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, κάθε φορά που λήγει το διδακτικό έτος, υποχρεωνόμαστε να εκδίδουμε δελτίο τύπου για κάτι εξαιρετικά σοβαρό. Για τη λειτουργία των summer camps που γίνεται σε ένα «παράλληλο σύμπαν», χωρίς καμιά εποπτεία της πολιτείας, χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο που να ορίζει προδιαγραφές και όρους εργασίας και με κίνδυνο για τη ζωή και την ασφάλεια χιλιάδων παιδιών (δεν θα αναφερθούμε καν στην άγρια εργασιακή εκμετάλλευση των εργαζόμενων σε αυτά, καθώς ουδείς ασχολείται, ουδείς ευαισθητοποιείται). Φαίνεται πως η περσινή τραγωδία σε έναν αντίστοιχο χώρο αναψυχής και συνάθροισης νέων ανθρώπων στη Χαλκιδική που λειτουργούσε χωρίς νόμιμη άδεια και προδιαγραφές, δεν δίδαξε τίποτα στους αρμόδιους….
Αυτή τη στιγμή summer camps διοργανώνει κι ο κάθε πικραμένος. Μουσεία, αθλητικοί χώροι, παιδότοποι (!), μονάδες ιδιωτικής εκπαίδευσης, δήμοι… Με την εξαίρεση (στο κτηριακό σκέλος) των ιδιωτικών σχολείων που έχουν ελεγχθεί για την πραγματοποίηση αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, κανένας φορέας δεν έχει πιστοποίηση για την πραγματοποίηση τέτοιων προγραμμάτων που απαιτούν σχεδιασμό, πολιτική safeguarding, ελεγμένο και επιμορφωμένο προσωπικό. Τούτο, διότι απλούστατα δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως δεν υπήρχε μέχρι και λίγα χρόνια ακόμη και για τις κατασκηνώσεις που διανύουν δεκαετίες λειτουργίας! Το ακόμη χειρότερο είναι ότι παράνομες και αρρύθμιστες δομές, όπως είναι τα Κέντρα Μελέτης, πραγματοποιούν summer camps χωρίς ελεγμένα κτήρια, οχήματα, οδηγούς, προσωπικό. Δύο παρανομίες σε μία και με τον κίνδυνο για τα παιδιά να είναι πολύ μεγάλος!
Οι πρόσφατες ενέργειες της ΟΙΕΛΕ
Όπως προαναφέραμε, κάθε χρόνο αποστέλλουμε σχετικά ενημερωτικά δελτία στα συναρμόδια Υπουργεία Παιδείας, Εργασίας και Υγείας, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το 2023, σε συνεργασία με το Συνήγορο του Παιδιού, πραγματοποιήσαμε συνάντηση με τη διοίκηση της Επιθεώρησης Εργασίας που δεσμεύτηκε ότι θα ελέγξει τα περίπου 200 (!) summer camps που πραγματοποιούν Κέντρα Μελέτης κι ότι θα μας ενμερώσει για τα αποτελέσματα των ελέγχων. Δύο χρόνια έχουν παρέλθει κι ακόμη αναμένουμε το πόρισμα των περίφημων ελέγχων (που, φυσικά, δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ…).
Ωστόσο, μετά την παρέμβασή μας στην Επιθεώρηση, ο Συνήγορος του Παιδιού σε έγγραφη παρέμβαση προς το Υπουργείο Παιδείας ζήτησε την άμεση διαμόρφωση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου και προδιαγραφών λειτουργίας, προκειμένου να ρυθμιστούν οι όροι φοίτησης των παιδιών στα Κέντρα Μελέτης και τα summer camps με κριτήριο την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και του ολοκληρωμένου ελέγχου της εργασίας, καταλληλότητας και ειδίκευσης του προσωπικού.
Το Υπουργείο Παιδείας, μέσω της Διεύθυνσης Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, απάντησε, μεταξύ άλλων, ότι θα ψηφιστεί νόμος για τα Κέντρα Μελέτης. Ωστόσο, και σε αυτή την απάντηση απουσιάζει ρητή δέσμευση για την έκδοση ρυθμιστικού πλαισίου για τα summer camps.
Η άγρια εργασιακή εκμετάλλευση των εκπαιδευτικών στα summer camps
Καταγγελίες φθάνουν στην ΟΙΕΛΕ από τρομοκρατημένους και οργισμένους συναδέλφους μας και κάνουν λόγο για ενέργειες ακραίου εκφοβισμού προκειμένου αυτοί να εργαστούν (χωρίς, φυσικά, αμοιβή…). Οι ενέργειες αυτές ξεκινούν από απειλές για τη μη καταβολή της νόμιμης μισθοδοσίας των καλοκαιρινών μηνών (!) και φθάνουν μέχρι την απειλή της απόλυσης. Η εμπειρία μας τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι οι περισσότεροι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί που εργάζονται στις δομές αυτές δεν δηλώνονται πουθενά και δεν πληρώνονται. Πολλά, λοιπόν, από τα πολυδιαφημισμένα με ζωηρά χρώματα summer camps των παιδιών είναι για ορισμένους εκπαιδευτικούς χώροι μαρτυρίου και άγριας εργασιακής εκμετάλλευσης.
Οι επισημάνσεις και οι προτάσεις της ΟΙΕΛΕ
Η ΟΙΕΛΕ επισημαίνει σχετικά με τη λειτουργία των summer camps:
- Ιδιωτικά δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία απασχολούν κυρίως εκπαιδευτικούς, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας δεν τροποποιούνται, έτσι ώστε να περιλαμβάνουν τα πρόσκαιρα, πρόσθετα καθήκοντα και, φυσικά, την πρόσθετη αμοιβή. H «δωρεάν» αυτή παροχή υπηρεσιών γίνεται με την απειλή της απόλυσης. Επιπλέον, νηπιαγωγοί και δάσκαλοι, χωρίς να έχουν πιστοποίηση από οποιονδήποτε φορέα, δημόσιο ή ιδιωτικό, εποπτεύουν επικίνδυνες και εξειδικευμένες υπαίθριες δραστηριότητες (κολύμβηση, αναρρίχηση κ.λπ.)
- Κέντρα Μελέτης. Οι απολύτως παράνομες και ανεξέλεγκτες αυτές δομές παρέχουν υπηρεσίες summer camps με εργαζόμενους που ουδείς γνωρίζει ποια προσόντα έχουν, τι συμβάσεις έχουν, ποια πιστοποίηση έχουν για υπαίθριες δραστηριότητες. Επίσης, επειδή τα κτήρια των Κέντρων Μελέτης δεν έχουν ελεγχθεί από καμιά αρμόδια αρχή για καταλληλόλητα εκπαιδευτικών δράσεων, στατικότητα, πυροσβεστική ασφάλεια, φωτισμό και αερισμό, πρόσβαση ΑμεΑ, είναι δυνητικά επικίνδυνα για παιδιά και εργαζόμενους.
- Μεταφορά παιδιών από τους χώρους των μονάδων προς εξωτερικούς προορισμούς (θάλασσα, πισίνα, βουνό κ.λπ.). Ουδείς γνωρίζει, ειδικά για τα Κέντρα Μελέτης, αν τα οχήματα έχουν ελεγχθεί και πληρούν τους όρους ασφαλείας, αν οι οδηγοί έχουν επαγγελματικό δίπλωμα κ.λπ.
- Καλοκαιρινές συνθήκες εργασίας. Σε τέτοιους χώρους, απολύτως ανέλεγκτους, την περίοδο του καλοκαιριού, τίθεται σοβαρό ζήτημα υγείας και ασφάλειας για χώρους χωρίς κλιματισμό, υπαίθριες δραστηριότητες σε συνθήκες καύσωνα κ.λπ.
Η ΟΙΕΛΕ καταθέτει τις ακόλουθες προτάσεις:
- Θεσμοθέτηση, σε Συνεργασία με το Συνήγορο του Παιδιού, κριτηρίων υγείας και ασφάλειας σε δομές καλοκαιρινής φύλαξης παιδιών
- Θεσμοθέτηση μεικτών κλιμακίων ελέγχου ΣΕΠΕ –ΥΠΑΙΘ.
- Άμεσος προγραμματισμός δειγματοληπτικών ελέγχων σε όλη την επικράτεια από μεικτά κλιμάκια όρων εργασίας – υγείας και ασφάλειας της Επιθεώρησης Εργασίας και ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων.
Ας γίνει άμεσα κάτι, για να μην επαναληφθεί η περσινή τραγωδία της Κασσάνδρας!
(Αύριο η ΟΙΕΛΕ θα προχωρήσει σε σημαντικές επισημάνσεις για εκπαιδευτικούς και γονείς σχετικά με τα summer camps)